Triumf (latınca triumphus sözündən) qədim Roma imperiyasında hərbi qələbədən sonra qalib sərkərdənin, qoşununun və əsir düşmüş düşmənlərinin Roma şəhərinə təntənəli şəkildə girişini bildirən möhtəşəm bir hərbi parad idi. Bu, sadəcə qələbədən deyil, həm də dövlət üçün əhəmiyyətli, genişmiqyaslı və şərəfli bir qələbədən sonra keçirilən bir mərasim idi. Triumf, Roma cəmiyyətində ən yüksək hərbi şərəf hesab olunurdu və yalnız Senat tərəfindən xüsusi olaraq icazə verildikdən sonra təşkil edilə bilirdi.
Triumf prosesi mürəkkəb və əzəmətli idi. Sərkərdə, əsgərləri və əsir düşmüş düşmənləri ilə birlikdə, qurbanlıqlar verildiyi, ilahlara şükürlər edildiyi və xüsusi geyimlər geyildiyi uzun bir yol qət edərdi. Yolda qalibin nailiyyətləri, düşmənlərinin məğlubiyyətləri təntənəli şəkildə nümayiş etdirilirdi. Triumf, Roma əhalisinin bütün təbəqələrini əhatə edən geniş miqyaslı bir tədbir idi və dövlətin gücünü və qüdrətini nümayiş etdirirdi. Qalibin şərəfinə şeirlər yazılır, mahnılar oxunur, əsir düşmüş düşmənlər isə ictimai nümayişdə saxlanılırdı.
Müasir istifadədə "triumf" sözü hər hansı bir əhəmiyyətli qələbəni, nailiyyəti və ya uğuru ifadə edir. Məsələn, "elm sahəsindəki triumfu", "idman yarışlarındakı triumfu" kimi ifadələr istifadə olunur. Bu istifadə, qədim Roma mərasimindən miras qalmış, lakin mövzunun miqyasını və əhəmiyyətini vurğulamaq üçün istifadə olunan metaforik bir məna daşıyır. Qədim Roma kontekstindən fərqli olaraq, müasir istifadədə "triumf" həm fərdi, həm də kollektiv uğurlara aid edilə bilər.
Beləliklə, "triumf" sözü həm tarixi-mədəni bir kontekstdə (qədim Roma mərasimi), həm də müasir istifadədə (hər hansı bir böyük qələbə) işlənən çoxşaxəli bir mənaya malikdir. Onun latın mənşəyi və Roma tarixindəki dərin kökləri onun mənasını daha da zənginləşdirir.