izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Tutuquşu (lat. Psittaciformes) – is. 1. Zoologiya elmində tutuquşular dəstəsinə aid olan, əsasən tropik və subtropik ölkələrin meşələrində, eləcə də savannalarda, dağlıq ərazilərdə və hətta şəhər mühitində yaşayan, alabəzək rəngarəng lələkləri ilə seçilən quşların ümumi adıdır. Bəzi növlərinin lələkləri parlaq yaşıl, mavi, qırmızı, sarı və ya bu rənglərin birləşməsindən ibarət olur. Tutuquşuların dimdikləri güclü və əyilmişdir, qoz-fındıq və meyvələri qırmaq üçün uyğunlaşmışdır. Onların pəncələri isə əşyaları tutmaq və budaqlar arasında hərəkət etmək üçün xüsusi olaraq formalaşıb. Tutuquşuların çoxu yüksək səslə danışma qabiliyyətinə malikdir, bəziləri isə insan nitqinin bəzi hissələrini təqlid edə bilir. Bu qabiliyyətləri onların əsirlikdə saxlanılmasına səbəb olmuşdur. Tutuquşu növlərinin sayı çoxdur və onların ölçüləri, rəngləri və yaşayış yerləri fərqlənir. Kiçik tutuquşular cücə boyda, iri tutuquşular isə qarğa boyda ola bilər.

2. Məcazi mənada "tutuquşu" sözü bir sözü və ya fikri təkrarlayan, öz düşüncəsinə malik olmayan, başqasının sözlərini sorğu-sual etmədən təkrarlayan şəxs üçün işlədilir. Məsələn: "O, başqalarının fikirlərini sorğu-sual etmədən təkrarlayan, əsl tutuquşu idi." Bu mənada "tutuquşu" sözü tənqidi və ya istehzalı bir məna daşıyır. Əlavə olaraq, "tutuquşu" sözü həmçinin səs-küy və qışqırıq yaratmaq üçün istifadə oluna bilər; məsələn, "Bazar çox səs-küylü idi, əsl tutuquşu evi kimi."

Etimalogiyası: "Tutuquşu" sözünün mənşəyi Türkcədir. Sözün dəqiq etimologiyası mübahisəlidir, ancaq əksər alimlər onun monqol və ya türk dillərindən gəldiyini ehtimal edirlər. Bəzi ehtimallar sözün səs təqlidi olması yönündədir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz