Ürəyiaçıqlıq (sif.) – Ürəyiaçıq insanın xüsusiyyətini ifadə edən sifətdir. Açıqürəklilik, səmimilik, təmkinsizlik və səmimiyyət kimi anlayışları özündə birləşdirir. Ürəyiaçıq insan düşüncələrini, hisslərini və niyyətlərini gizlətmədən, açıq şəkildə ifadə edir, başqalarına qarşı etibarlı və səmimi davranır. Lakin bu açıqlıq həmişə müsbət xüsusiyyət kimi dəyərləndirilmir. Bəzən dürüstlük adına edilən açıqlamalar digərlərinə ziyan vura bilər, ya da təhqir kimi qəbul edilə bilər. Beləliklə, ürəyiaçıqlığın müsbət və mənfi tərəfləri mövcuddur. Məsələn, şəxsi həyatına dair çox həssas məlumatları paylaşmaq ürəyiaçıqlıq kimi deyil, təmkinsizlik kimi qiymətləndirilə bilər.
Etimologiyası: Söz "ürək" və "açıqlıq" sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlmişdir. "Ürək" sözü insanın daxili aləmini, hisslərini, düşüncələrini ifadə edir. "Açıqlıq" isə gizli olmayan, aşkar, aydın mənasını verir. Beləliklə, "ürəyiaçıqlıq" sözü insanın daxili aləminin aşkar, gizli olmayan, səmimi və açıq şəkildə ifadə olunması deməkdir.
Cümlədə işlənməsi:
- Onun ürəyiaçıqlığı hər kəsi cəlb edirdi.
- Dostunun ürəyiaçıqlığına görə çox minnətdar idi.
- Bəzən ürəyiaçıqlıq yersiz ola bilər.
- Həddindən artıq ürəyiaçıqlıq zərər verə bilər.
- O, öz ürəyiaçıqlığı ilə tanınırdı.
Sinonimləri: Səmimiyyət, açıqürəklilik, təmkinsizlik (müsbət mənada), dürüstlük, açığı, səlislik.
Antonimləri: Yalançılıq, ikiüzlülük, gizlilik, müəmmalıq, qapalı olmaq.