TÜPÜRMƏ (tüpürmək felindən törəmiş isim). Azərbaycan dilində “tüpürmə” sözü, “tüpürmək” felindən törəmiş bir isimdir və əsasən iki əsas mənada işlənir. Birinci mənada, tüpürmə ağızdakı tüpürcəyin qüvvətlə xaricə atılması hərəkəti deməkdir. Bu mənada, hərəkətin özü, prosesi ön plana çəkilir. Məsələn: “Sərt tüpürmə səsi eşidildi.” bu cümlədə tüpürmə hərəkətinin səsi önə çəkilir. Yaxud “Onun tüpürməsi hirsindən irəli gəlirdi.” cümləsində isə tüpürmənin səbəbi vurğulanır. Bu mənada sinonim olaraq “tüpürcək atma” ifadəsini də işlətmək olar, lakin “tüpürmə” daha qısa və daha ümumi bir ifadədir.
İkinci mənada isə “tüpürmə” tüpürcəyin özü, yəni atılan tüpürcək kütləsi mənasında işlənir. Bu mənada, hərəkət yox, nəticə ön plana keçir. Məsələn, “Paltarına tüpürmə düşmüşdü.” cümləsində “tüpürmə” atılmış tüpürcək kütləsini ifadə edir. Bu mənada isə “tüpürcək damcısı”, “tüpürcək” və ya “tüpürək” sözləri sinonim kimi istifadə oluna bilər, lakin “tüpürmə” daha çox miqdarı ifadə edə bilər. Eləcə də, “tüpürmə” sözü, məsələn, xəstəliklərin diaqnostikasında müəyyən bir xəstəliyin əlaməti kimi olan tüpürcəyin spesifik xüsusiyyətlərini (məsələn, rəngini, qalınlığını, qoxusunu) ifadə etmək üçün də işlədilə bilər: “Həkim xəstənin tüpürməsini diqqətlə araşdırdı.”
Ümumiyyətlə, “tüpürmə” sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişir və həm hərəkəti, həm də hərəkətin nəticəsini ifadə edə bilir. Sözün etimologiyasına gəlincə, türk dillərindən gələn kökü “tüpür-” felindən törəmişdir və tərkibindəki "-mə" isim şəkilçisidir.