izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Türkmən (is.): Türkmənistan Respublikasının əsas əhalisini təşkil edən, Oğuz qrupuna aid türk xalqına və ya bu xalqa mənsub olan şəxsə deyilir. Etnolinqvistik baxımdan türk dillərinin Oğuz qrupuna aid olan türkmən dili ilə danışan bir xalqdır. Türkmən xalqının tarixi, Orta Asiyanın çox geniş coğrafi ərazisini əhatə edən tarixi proseslər, köçlər və dövlət quruculuğu ilə bağlıdır. Onların etnik mənşəyi və dilinin formalaşması, uzun illər davam edən tarixi, mədəni və dil təmasları ilə bağlı mürəkkəb bir prosesdir. Tarix boyunca Səlcuqlar, Xorəzmşahlar, Timurlular kimi güclü imperiyaların tərkibində yaşamış, müstəqil dövlətlər qurmuş və müxtəlif siyasi təsirlərə məruz qalmışdırlar.

Türkmən sözünün özü, "türkmən" etnonimi kimi, "türk" kökünə əlavə olunan "-mən" əlavəsindən əmələ gəlmişdir. "-mən" əlavəsi, mənsubiyyət, aidlik bildirən bir əlavədir və "türklərə mənsub olan" mənasını ifadə edir. Bu əlavə, digər türk dillərində də mənsubiyyət bildirmək üçün işlənir. Beləliklə, "Türkmən" adı özündə etnik mənsubiyyəti birbaşa ifadə edir.

Cümlədə işlənmə nümunələri:

"Onun atası türkmən idi." (burada "türkmən" milliyyət bildirir)

"Türkmən xalqının tarixi zəngin və rəngarəngdir." (burada "türkmən" xalq adı kimi işlənir)

"Türkmən ədəbiyyatı dünya ədəbiyyatının ayrılmaz hissəsidir." (burada "türkmən" mədəni bir anlayışı bildirir)

"Bu xalça türkmən xalçasıdır." (burada "türkmən" gecə məhsulu kimi işlənir)

Qeyd edək ki, "türkmən" sözü həm milliyyət, həm də etnik qrup adı, həm də bu qrupa mənsub olan fərdi şəxs üçün işlədilə bilər. Kontekstə görə mənası dəyişmir, ancaq əhatə etdiyi məlumat həcmi genişlənir və ya daralır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz