Ucaltmaq felinin Azərbaycan dilindəki əsas mənası “yüksəltmək, daha uca etmək, qaldırmaq, getdikcə hündürlüyünü artırmaq”dır. Bu məna əsasən fiziki obyektlərə, xüsusilə də binalar, tikililər, abidələr kimi hündürlükcə yüksələn strukturlara aiddir. Misal üçün, "Yeni fabrik bina ucaltmaq üçün geniş ərazi ayrılıb" cümləsində "ucaltmaq" sözü yeni bir binanın tikilməsini, yəni yerdən yüksəlməsini, hündürlüyünün artırılmasını bildirir. Lüğətlərdəki sadə tərifdən fərqli olaraq, "ucaltmaq" feli yalnız fiziki yüksəlişi deyil, həm də məcazi mənada istifadə oluna bilər.
Məcazi mənada "ucaltmaq", bir şeyi, adətən də bir ideyanı, nüfuzunu, şərəfini, mövqeyini və ya əhəmiyyətini artırmaq, yüksəltmək mənasını verir. Misal üçün, "O, öz ədəbi yaradıcılığı ilə Azərbaycan ədəbiyyatını ucaldıb" cümləsində "ucaltmaq" ədəbiyyatın səviyyəsinin, əhəmiyyətinin, nüfuzunun yüksəlməsini bildirir. Başqa bir misal olaraq, "Milli bayrağımız xalqımızın şərəfini və əzəmətini ucaldır" cümləsini göstərmək olar. Burada bayraq konkret olaraq hündürlükcə yüksəlmir, amma xalqın şərəfini və əzəmətini artırır, yüksəldir. Bu mənada "ucaltmaq", "qaldırmaq", "yüksəltmək" sözlərinin sinonimi olsa da, daha çox təntənəli və rəmzi bir məna kəsb edir.
"Ucaltmaq" felinin etimologiyasına nəzər salsaq, kökü türk dillərinə aiddir və "uca" sözündən törəmişdir. "Uca" sözü isə həm hündür, həm də nüfuzlu, şərəfli mənalarını ehtiva edir. Ona görə də, "ucaltmaq" felinin həm fiziki, həm də məcazi mənalarını anlamaq üçün "uca" sözünün bu çoxcəhətliliyini nəzərə almaq lazımdır. Felin işlənməsində obyektin fiziki olaraq hündürlüyünün artırılması (bina ucaltmaq) ilə yanaşı, onun nüfuzunun, dəyərinin, əhəmiyyətinin yüksəldilməsi (ad ucaltmaq, şərəf ucaltmaq) kimi mənaları da öz əksini tapır.