Uçucu sifəti, əsasən, hərəkət qabiliyyətinə malik olmaq, havada uçmaq xüsusiyyətinə işarə edir. Lüğətlərdəki sadə "uçan, havada uça bilən" tərifi, sözün zəngin mənasını tam əks etdirmir. Uçucu, sadəcə fiziki uçma qabiliyyətindən kənara çıxaraq, metaforik mənalarda da işlənə bilər. Mənşəcə "uçmaq" felindən törəmişdir və bu felin semantik spektrini genişləndirərək, fiziki uçma hərəkəti ilə yanaşı, sürətli, tez və asan hərəkət etməyi də ifadə edə bilər.
Birinci, əsas mənası, həqiqətən də, havada özbaşına və ya texniki vasitələrlə uçma qabiliyyətidir: "Uçucu aparatlar" ifadəsi təyyarə, vertolyot, dirijabl kimi havada uçmağa nəzərdə tutulmuş texniki qurğuları əhatə edir. Bu kontekstdə "uçucu" sözü texniki xüsusiyyətə diqqət çəkir. "Uçucu quşlar" ifadəsi isə təbiətdə uçmaq qabiliyyətinə malik canlıları ifadə edir.
İkinci, metaforik mənada isə "uçucu" sözü sürətli, tez dəyişən, qeyri-sabit və ya qısamüddətli hadisələr və ya keyfiyyətlər üçün işlənə bilər. Məsələn, "uçucu əhval-ruhiyyə" ifadəsi bir insanın tez-tez dəyişən əhvalını, "uçucu şöhrət" ifadəsi isə qısamüddətli şöhrəti bildirir. Bu kontekstdə "uçucu" sözü müvəqqətilik, qeyri-sabitlik mənasını ifadə edir. "Uçucu bir qoxu" ifadəsi isə qoxunun sürətlə yayılmasını və tez yox olmasını ifadə edir. Bu mənada “uçucu” sözü kimyəvi xassələrlə də əlaqələndirilə bilər, yəni asan buxarlanan maddələri təsvir etmək üçün işlənə bilər.
Beləliklə, "uçucu" sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişir və həm literal (fiziki), həm də fiqurativ (metaforik) mənalarda işlənə bilər. Əsas mənası fiziki uçma qabiliyyəti olsa da, məcazlı mənaları da dilçilikdə mühüm yer tutur.