Universitet [lat. universitas – toplu, məcmu] — müxtəlif elmi-tədqiqat sahələrini əhatə edən, ali təhsil verən, elm və təhsilin inkişafına yönəlmiş mürəkkəb bir qurumdur. Latın dilindəki universitas sözü "bütövlük", "bütünlük", "ümumiyyət" və ya "bir çox şeyin bir araya gəlməsi" mənalarını ifadə edir. Bu, universitetin müxtəlif fənləri, ixtisasları və elm sahələrini özündə birləşdirən xarakterini dəqiq şəkildə əks etdirir.
Universitetlər təkcə müəyyən ixtisaslar üzrə ali təhsil verməklə kifayətlənmir, həm də elmi tədqiqatlar aparır, yeni biliklər yaradır və bu bilikləri cəmiyyətə yayır. Onlar müxtəlif fakültələrə (məsələn, humanitar, təbiət, riyaziyyat, tibb, texnika və s.) bölünür və hər fakültə öz sahəsi üzrə ixtisaslaşmış kadrlar hazırlayır. Universitetlərin tərkibində elmi-tədqiqat laboratoriyaları, kitabxanalar, muzey və digər infrastruktur obyektləri yer alır. Bu qurumlar elmə, təhsilə və cəmiyyətin intellektual inkişafına töhfə verən müxtəlif elmi və tədris fəaliyyətlərinin mərkəzinə çevrilir.
Universitetin funksional fəaliyyəti tələbə təlimini, müəllim-professor heyətinin elmi-tədqiqat işlərini, elmi nəşrlərin hazırlanmasını, elmi konfransların və seminarların keçirilməsini, beynəlxalq əlaqələrin qurulmasını və s. əhatə edir. “Universitet” sözü müxtəlif kontekstlərdə işlədilə bilər: “O, Bakı Dövlət Universitetində təhsil alır.”, “Universitet tələbələri etiraz aksiyası keçirdilər.”, “Bu universitetin rektoru çox hörmətli bir şəxsdir.” kimi cümlələrdə olduğu kimi.
Yekun olaraq, universitet sadəcə bir təhsil müəssisəsi deyil, elmin, təhsilin və intellektual inkişafın mərkəzi, biliyin yaradılması, yayılması və tətbiq edilməsinin əsas platformasıdır. Onun fəaliyyəti cəmiyyətin sosial-iqtisadi və mədəni inkişafında mühüm rol oynayır.