izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Uzunbığ sifəti, əsasən kişilər üçün işlənən bir söz olub, bığlarının uzunluğuna işarə edir. Lüğətlərdə sadəcə "bığları uzun olan" kimi tərif olunsa da, bu tərif sözün ifadə etdiyi kontekstin bütün incəliklərini əks etdirmir. "Uzunbığ" sadəcə fiziki bir xüsusiyyəti deyil, həm də müəyyən bir imicin, hətta bəzən sosial statusun və ya xarakterin ifadəsidir.

Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "uzun" və "bığ" sözlərinin birləşməsindən əmələ gəldiyini görürük. "Uzun" sözünün mənası aydın olsa da, "bığ" sözünün mənalarının genişliyi "uzunbığ" sözünün də məna çalarlarının müxtəlifliyini müəyyən edir. Bığ, kişiliyin, qüvvənin, nüfuzun simvolu kimi qəbul edildiyindən, "uzunbığ" sözü bu mənaları da özündə ehtiva edir. Yəni, uzun bığlı bir kişi, sadəcə bığları uzun olan bir şəxs deyil, eyni zamanda güclü, təcrübəli, hətta qorxulu görünən bir şəxs kimi təsvir edilə bilər.

Misal olaraq verilən cümlədə ("Məmməd bəyin ilk zərbəsindən uzunbığlı, sallaq birçəkli bir sərkərdənin başı qələm kimi atıldı") "uzunbığlı" sifəti, sərkərdənin nəinki bığlarının uzunluğunu, həm də onun qüdrətli, təhlükəli görünüşünü vurğulayır. "Sallaq birçəkli" ifadəsi ilə birlikdə istifadə edilməsi, sərkərdənin təcrübəli, bəlkə də qoca və qorxunc olduğunu göstərir. Bu halda "uzunbığ" sadə bir sifət olaraq deyil, obrazın daha dolğun təsvirinə xidmət edir.

Beləliklə, "uzunbığ" sözünün mənası, sadəcə "bığları uzun olan" ifadəsindən daha geniş və dərindir. O, kontekstdən asılı olaraq, fiziki görünüşdən əlavə, şəxsin xarakterini, sosial statusunu və ya təəssüratını da ifadə edə bilər. Sözün istifadəsi, ədəbi əsərlərdə obrazların daha canlı və təsirli təsvir edilməsinə imkan verir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz