Ü: Azərbaycan əlifbasının iyirmi doqquzuncu hərfi olan Ü hərfi, arxa dodaq səsinin iştirakı ilə əmələ gələn, yuvarlaqlaşdırılmış, yüksək, arxa səslil səsini bildirir. Fonetik olaraq [y] kimi transkripsiya oluna bilər, lakin bu transkripsiya tam dəqiq deyil, çünki Ü səsi [y]-dən daha qapalı və daha arxada tələffüz olunur. Həmçinin, Ü hərfi bəzi dialektlərdə [u]-ya yaxın tələffüz oluna bilər.
Ü hərfi, əsasən, Azərbaycan dilindəki sözlərin yazılışında istifadə olunur və sözlərin mənasını dəyişməyə qadirdir. Məsələn, “gün” və “gün” sözləri arasındakı fərqi göstərir. Birinci “gün” (günəşin işığı) sözü Ü hərfi olmadan, ikinci “gün” (zaman vahidi) sözü isə Ü hərfi ilə yazılır. Bu, sözlərin semantik fərqlənməsinə xidmət edir.
Ü hərfinin mənşəyi, başqa türk dillərindəki analoji səs və hərflərlə əlaqəlidir. Qədim türk yazılarında və əlifbalarında da bu səsin ifadə olunması üçün müxtəlif simvollar işlədilib. Müasir Azərbaycan əlifbasında isə Ü hərfi, latın əlifbasının uyğun simvolu ilə təmsil olunur və fonetik əsaslara uyğun olaraq istifadə edilir.
Ü hərfi ilə başlayan və ya tərkibində olan sözlər çoxdur. Məsələn, üzü, ümid, ülfət, üzr, üç, üçün, üsul, üşütmək kimi sözlərdə Ü hərfinin düzgün yazılışı və tələffüzü sözlərin mənasının düzgün başa düşülməsi üçün vacibdir. Bu hərfin düzgün istifadə olunması, yazının dəqiqliyini və aydınlığını təmin edir.
Nəticə olaraq, Ü hərfi Azərbaycan əlifbasının ayrılmaz tərkib hissəsi olub, dilin zənginliyini və ifadə imkanlarını artırır. Onun düzgün istifadəsi, yazılı və şifahi nitqin dəqiqliyini və aydınlığını təmin edir.