izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Valehlik (ərəb. وَله‎ - vələh - "dəli olmaq", "ağıldan azmaq" sözündən) – güclü, həddindən artıq heyranlıq, məftunluq, və ya aşırı dərəcədə vurğunluq hissini ifadə edən bir söz olub, həm subyektiv, həm də obyektiv səviyyələrdə təzahür edir. Subyektiv səviyyədə valehlik, bir şəxsin başqa bir şəxsə, bir hadisəyə, bir əşyaya və ya ideyaya qarşı duyduğu dərin və qüvvətli həyəcan, heyranlıq və məftunluq hissi kimi ifadə olunur. Bu hiss insanı özündən çıxaracaq qədər güclü ola bilər. Obyektiv səviyyədə isə valehlik, həmin obyekt və ya hadisənin insanı heyran edən xüsusiyyətlərindən qaynaqlanır. Bu xüsusiyyətlər gözəllik, qüdrət, qeyri-adilik, sirr və s. ola bilər.

Valehlik sözü, sadəcə heyranlıq və ya məftunluq ifadə etməklə kifayətlənməyib, bu hisslərin dərinliyini və gücünü vurğulayır. "Heyranlıq" daha ümumi bir termindir, valehlik isə daha spesifik və intensiv bir təcrübəyə işarə edir. "Vurğunluq" sözü ilə mənası yaxın olsa da, valehlik daha çox estetik və ya ruhani bir bağlılığı ifadə edir, vurğunluq isə bəzən fiziki cəhətlərə daha çox diqqət çəkə bilər. "Vurğunluq" daha çox sevgiyə yönəlmiş bir məna daşıyır, valehlik isə daha geniş spektrdə işlənə bilir.

Valehlik fərqli cümlələrdə müxtəlif kontekstlərdə istifadə oluna bilər:

  • O, şəhərin gözəlliyinə valeh qalmışdı. (Estetik valehlik)
  • Sənətkarın bacarığına valeh olmuşam. (Bacarığa olan valehlik)
  • Onun valehlik dolu nəzəri məni məftun etdi. (Nəzərin ifadə etdiyi valehlik)
  • Tamaşanın sehrinə valeh olub saatlarca oturdu. (Hadisəyə olan valehlik)
  • Tarixi abidələrə qarşı valehlik duyuram. (Obyektə olan valehlik)

Beləliklə, "valehlik" sözü sadəcə bir məna deyil, güclü və dərin bir hissin ifadəsidir ki, bu hiss insanın daxili aləmini dəyişə bilər və fərqli obyekt və ya hadisələrə qarşı təzahür edə bilər. Onun mənasını tam anlamaq üçün kontekstin nəzərə alınması vacibdir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz