Miqdarca sözü zərfdir və əsasən miqdar, say və kəmiyyət əlamətlərini bildirir. Lüğətlərdəki sadə “miqdara görə, sayca, kəmiyyətcə” izahı sözün bütün imkanlarını əhatə etmir. Daha dəqiq izah üçün sözün semantik spektrini genişləndirmək lazımdır.
Etimoloji baxımdan, “miqdar” sözü ərəb mənşəlidir və “ölçü, kəmiyyət” mənasını verir. "-ca" isə Azərbaycan türkcəsində zərf əmələ gətirən bir şəkilçidir, hər hansı bir əlamətin və ya halın dərəcəsini, qaydasını ifadə edir. Beləliklə, "miqdarca" sözü "miqdar baxımından, miqdar əlamətinə görə" mənasını ifadə edir.
Semantik təhlili zamanı “miqdarca” sözünün aşağıdakı mənalarda işləndiyini müşahidə edirik:
- Sayca: Bir şeyin sayının çoxluğunu və ya azlığını bildirir. Misal: Miqdarca əhali azalmışdır.
- Kəmiyyətcə: Bir şeyin kəmiyyətinin çoxluğunu və ya azlığını ifadə edir. Misal: Miqdarca istehsal artmışdır.
- Ölçü baxımından: Həcmin, uzunluğun, ağırlığın və s. ölçülərə görə miqdarı bildirir. Misal: Miqdarca fərq çox böyük deyil.
- Nisbətən: Bir şeyin digərinə nisbətən miqdarını ifadə edir. Misal: Miqdarca birincidən daha çoxdur.
Cümlədə işlənmə nümunələri:
- Bu il miqdarca taxıl istehsalı keçən illə müqayisədə daha çoxdur.
- Miqdarca az olsa da, keyfiyyətcə yüksəkdir.
- Onun miqdarca verdiyi yardım əhəmiyyətlidir.
- Miqdarca fərq əhəmiyyətsizdir, amma keyfiyyətcə böyük fərq var.
Yekun olaraq, “miqdarca” sözü sadəcə “miqdara görə, sayca, kəmiyyətcə” mənasından daha geniş bir məna spektrinə malikdir və cümlədə istifadəsindən asılı olaraq müxtəlif kontekstlərdə müxtəlif mənalarda işlənə bilər. Sözün tam mənasını anlamaq üçün onun cümlədəki yerini və kontekstini nəzərə almaq vacibdir.