izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Mozalan (lat. Oestridae) – ikiqanadlılar dəstəsinə aid olan, sürfələri müxtəlif onurğalı heyvanların bədənində parazit həyat tərzi keçirən milçəklər fəsiləsidir. Adətən “mozalan” termini bu fəsiləyə daxil olan müxtəlif növləri ümumi olaraq əhatə edir, lakin bəzi hallarda konkret növləri də ifadə edə bilər. Bu milçəklərin sürfələri heyvanların dərisinin altında, bağırsaqlarında və ya digər orqanlarında yaşayır, onların toxumalarına zərər verərək, qidalanır və inkişaf edir. Yetkin mozalanlar isə adətən qida qəbul etmir və əsasən çoxalma ilə məşğul olur. Fəsiləyə daxil olan növlərin ölçüləri və görünüşləri müxtəlifdir, lakin ümumi xüsusiyyətləri var.

Mozalanların həyat dövrü mürəkkəbdir və parazitliklə bağlıdır. Dişi mozalanlar yumurtalarını ev sahibi heyvanın bədəninə, ya da yaxınlığına qoyurlar. Yumurtalardan çıxan sürfələr dərini deşib orada inkişaf edir, bəzən də heyvan tərəfindən udulan yumurtalardan bağırsaqda inkişaf edirlər. Sürfələr inkişafını tamamladıqdan sonra bədəndən kənara düşür və pup halında torpağa girir. Pupdan çıxan yetkin mozalanlar çoxalır və sikl təkrarlanır. Müxtəlif növlərdə ev sahibi heyvanlar fərqlənir; məsələn, mal-qara mozalaları, at mozalaları və s. Bəzi növlərin sürfələri insanları da yoluxdura bilər, lakin bu nadir hallarda baş verir.

“Mozalan tutmuş dana kimi” ifadəsi isə məcazi mənada istifadə olunur və birdən-birə, durmadan, hərəkətli şəkildə sıçrayan, qaçan və ya hərəkət edən birini təsvir etmək üçün işlədilir. Bu ifadədə mozalana yoluxmuş dananın hərəkətsizliyi və narahatlığı əsas götürülmüşdür. Dana mozalandan əziyyət çəkdiyi üçün davamlı olaraq hərəkət edir, yerində dura bilmir. Beləliklə, ifadə əsasən hərəkətlilik və sakitsizliyi vurğulayır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz