Nainsaflıq sözü Azərbaycan dilində geniş yayılmış bir söz olub, əsasən ədalətsiz, vicdansız davranışı, haqsızlığı ifadə edir. Lüğətlərdə sadəcə "insafsızlıq" kimi təqdim olunsa da, mənası daha çoxşaxəlidir. "İnsafsızlıq" daha çox qəddarlığı, rəhmsizliyi vurğulayırkən, "nainsaflıq" ədalətsizlik, haqsızlıq və vicdan əleyhinə olan hərəkətləri ehtiva edir.
Etimoloji baxımdan "na-" infiksinin "in-", "yox", "məhrum", "əksi" kimi mənaları vardır. "İnsaf" sözü isə ərəb mənşəli olub, "vicdan", "ədalət hissi", "haqq-ədalət" mənalarını verir. Beləliklə, "nainsaflıq" sözü "vicdansızlıq", "ədalətsizlik", "haqsızlıq", "haqqsızlıq", "vicdan əleyhinə hərəkət" kimi çeşitli mənaların qarışığından ibarət kompleks bir anlayışı ifadə edir.
Sözün istifadəsinə nümunələr:
- "Ona qarşı edilən nainsaflıq hər kəsin qəzəbini qandırdı." (Burada nainsaflıq konkret bir ədalətsizlik hadisəsini bildirir.)
- "Bu qərar, nainsaflıq üzərində qurulmuşdur." (Burada nainsaflıq qərarın əsasının haqsızlıq olduğunu göstərir.)
- "Yaxınlarının ona etdiyi nainsaflıq onu dərin kədərləndirdi." (Burada nainsaflıq yaxınlarının vicdansız hərəkətlərini bildirir.)
- "Balkanı anadan ayırmaq nainsaflıqdır." (Verilən misalda olduğu kimi, nainsaflıq, ədalətli olmayan və qəlb qıran bir hərəkəti ifadə edir.)
Qeyd etmək lazımdır ki, "nainsaflıq" sözü kontekstdən asılı olaraq fərqli çalarlar əldə edə bilər. Bəzi hallarda sadəcə kiçik bir haqsızlığı, bəzi hallarda isə ciddi bir cinayəti ifadə edə bilər. Həmçinin, sözün emosional yükü də yüksəkdir və söhbət ədalətsizliyə qarşı kəskin münasibətdən gedir.