izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Naşılıq (is.) – Xamlıq, təcrübəsizlik, bacarıqsızlıq, bilməmək, savadsızlıqdan irəli gələn səhv və ya çatışmazlıq. Bu termin, sadəcə olaraq bir işin düzgün yerinə yetirilməməsi demək deyil, həm də bu düzgün yerinə yetirilməməsinin əsas səbəbinin həmin işə dair bilik və təcrübənin olmaması, yaxud kifayət qədər olmaması olduğunu bildirir. Naşılıq nəticəsində ortaya çıxan hərəkət və ya vəziyyət həm qəsdən edilməmiş, həm də insanın fiziki və ya intellektual qabiliyyətlərinin çatışmazlığı ilə əlaqədar ola bilər.

Məsələn, "Cəmil dostunun naşılığını onun özünə hiss etdirmək istəməsə də, Tahir bunu dərhal anlayıb, lap pul kimi qızardı…" cümləsində "naşılıq" sözü Tahirin etdiyi hərəkətin təcrübəsizliyindən, bilməməliyindən qaynaqlandığını göstərir. Cəmil dostunun bu naşılığını açıq şəkildə tənqid etməkdən çəkinir, lakin Tahir bu naşılığı anlayır və utanc hissi keçirir. Bu misalda naşılıq, qəsdən edilmiş bir hərəkət deyil, təcrübəsizlikdən qaynaqlanan bir səhvdən bəhs olunur.

Naşılıq sözünün sinonimləri arasında təcrübəsizlik, xamlıq, bacarıqsızlıq, səhlənkarlıq, bilgisizlik kimi sözlər göstərilə bilər. Lakin bu sinonimlərin hamısı naşılığın bütün mənalarını tam əhatə etmir. Məsələn, səhlənkarlıq qəsdən edilmiş bir işin düzgün yerinə yetirilməməsi ilə bağlıdır, naşılıq isə əsasən bilik və təcrübənin çatışmazlığından irəli gəlir.

Naşılıq sözü, fərqli kontekstlərdə fərqli nüanslar daşıya bilər. Məsələn, uşaqların naşılığından, tələbələrin naşılığından, və ya yeni başlayanların naşılığından danışıla bilər. Hər bir halda, naşılığın arxasında təcrübəsizlik, bilik çatışmazlığı və ya bacarıqsızlıq dayanır.

Etimoloji baxımdan, "naşılıq" sözü "naş" sözünün məsdər formasıdır və "bilməyən", "təcrübəsiz" mənasını verir. "Na-" infiksinin mənfi məna ifadə etməsi ilə əlaqədardır. Beləliklə, "naşılıq" "bilməmək halı", "təcrübəsiz olma halı" mənasını daşıyır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz