Nov sözü Azərbaycan dilində geniş mənada "su və ya başqa mayenin axıdılması üçün hazırlanmış süni yol" mənasını verir. Lüğətlərdə verilən "dəmirdən, ağacdan, daşdan və s.-dən yarımdairə şəklində düzəldilmiş axıntı yolu, su yolu; arx, kanal" ifadəsi novun əsas forma və materialını göstərsə də, onun mənasını tam əhatə etmir. Nov, sadəcə su üçün deyil, həm də digər mayelərin (məsələn, yağ, şərbət) və hətta bərk hissəciklərin (məsələn, taxıl) axıdılması üçün də istifadə oluna bilər. Beləliklə, novun əsas funksiyası materialın təbii axışını yönləndirmək və idarə etməkdir.
Etimalogiyasına gəldikdə, "nov" sözünün türk dillərindəki qohum sözlərlə əlaqəsi aydın görünür. Bu söz kökü "qazmaq, oymaq" mənasını ifadə edən köklərdən törəyə bilər, çünki novlar əksər hallarda torpağa qazılmaqla və ya oymaqla yaradılır. Ancaq bu, yalnız bir ehtimal olaraq qalır və daha ətraflı etimoloji tədqiqatlar tələb olunur.
Nov sözü müxtəlif kontekstlərdə fərqli mənalar kəsb edə bilər. Məsələn:
- Kənd təsərrüfatında: Suvarma kanalı, əkin sahələrinə su aparan arx kimi;
- Sənayedə: Mayelərin axıdılması üçün istifadə olunan borular və kanallar;
- Tikintidə: Yağış suyunun axıdılması üçün damlarda, binaların kənarlarında düzəldilən oyuqlar;
- Məişətdə: Mətbəxdə, qəlyanaltı masalarında yeməklərin artıq yağını, suyunu süzmək üçün istifadə olunan kiçik qablar.
Cümlə içərisində istifadəsi nümunələri:
- "Tarlaya su aparan nov çox köhnə idi."
- "Qar yağışından sonra damın novları dolmuşdu."
- "Pambıq təmizləyən zavodda pambıq lifləri xüsusi novlardan keçirilirdi."
- "Mən tavada qızarmış ətin artıq yağını kiçik bir nova süzüb götürdüm."
Yekun olaraq, "nov" sözü çoxfunksiyalı və geniş mənalı bir sözdür ki, müxtəlif sahələrdə material axınının idarə edilməsi ilə bağlıdır. Onun mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilsə də, əsas funksiyası materialın yönləndirilməsi və axışının tənzimlənməsidir.