Nöqsanlı (sıfat) - Bir şeydə çatışmazlıq, eksiklik, qüsur, səhv və ya natamamlıq olması deməkdir. Bu, həm fiziki, həm də mənəvi, həm də intellektual sahələrdə ola bilər. Məsələn, bir əşyanın nöqsanlı olması onun yarımçıq, qırılmış və ya düzgün işləməyən hissələrinin olması deməkdir. Bir yazının nöqsanlı olması isə onun qrammatik səhvlər, üslubi çatışmazlıqlar və ya məntiqi zəifliklər ehtiva etməsi deməkdir. Nöqsan, əskiklik, qüsur kimi sözlərlə sinonim kimi işlənə bilər, lakin nüans fərqləri vardır. Nöqsan daha ümumi bir termin olub, hər hansı bir çatışmazlığı, eksikliyi ifadə edir. Qüsur isə daha çox fiziki və ya estetik bir çatışmazlıq üçün işlənir. Əskiklik isə miqdarca azlığı ifadə edir.
Nöqsanlı sözünün sinonimləri arasında qüsurlu, eyibli, kəsirli, səhvli, natamam, yarımçıq, qüsurlu, çatışmayan kimi sözlər də yer alır. Bu sözlərin hamısı nöqsanlılığı ifadə etsə də, hər biri fərqli kontekstlərdə daha uyğun gəlir. Məsələn, "nöqsanlı məlumat" ifadəsi "səhvli məlumat" ifadəsindən daha ümumi və geniş bir məna verir. "Eyibli mebel" ifadəsi isə daha çox estetik bir çatışmazlığı vurğulayır.
Nöqsanlı sözü müxtəlif cümlələrdə aşağıdakı kimi işlənə bilər:
- Nöqsanlı bir plan nəticəsiz qalacaq. (Planın çatışmazlığından danışılır)
- Kitabda bir neçə nöqsanlı yer vardı. (Kitabın qüsurlu hissələri haqqında)
- Onun əsəri üslub nöqsanları ilə doludur. (Üslubdakı səhvlər və çatışmazlıqlar haqqında)
- Nöqsanlı təcrübə, gələcək işlərdə daha yaxşı nəticələr əldə etməyə kömək edəcək. (Natamam, lakin öyrədici bir təcrübə)
- Şagirdlərin yazı nitqləri çox nöqsanlıdır. (Nitqdəki qrammatik və ya ifadə qüsurlarını vurğulayır)
Sözün etimologiyasına gəldikdə, "nöqsan" sözü farsca köklüdür və əskiklik, çatışmazlıq mənasını verir. "-lı" şəkilçisinin əlavə olunması isə sifət formasını yaradır.