Oğulluq sözü Azərbaycan dilində mürəkkəb və çoxşaxəli bir mənaya malikdir. Lüğətlərdə verilən təriflər, ümumiyyətlə, onun əsas mənasını qismən əks etdirir. Daha dəqiq və geniş bir izah üçün aşağıdakıları nəzərə almaq lazımdır:
1. Bioloji Oğulluq: Bu, ən əsas və birbaşa mənasıdır. Bioloji oğulun ata-anaya qarşı olan təbii və qanuni mənəvi borcu, vəzifəsi və hörmətini ifadə edir. Bu, övladlıq münasibətindən fərqli olaraq, qan qohumluğu əsasında yaranmış bir bağdır. Bu mənada "oğulluq borcu" ifadəsi, oğlun ata-anaya qarşı olan məsuliyyətini, onlara qayğı göstərməyi, hörmət etməyi və onların qocalıqlarında onlara kömək etməyi bildirir. "Oğulluq etmək" deyimi isə bu borcu yerinə yetirmək, ata-anaya layiqincə davranmaq mənasını daşıyır. Mövzu ilə bağlı nümunə cümlələr: "Ata öz oğlundan oğulluq borcunu gözləyirdi.", "Qoca ata övladlarının ona oğulluq etməməsindən əziyyət çəkirdi."
2. Övladlıq (Qəbul Oğulluq): "Oğulluq" sözü, bəzi kontekstlərdə övladlığa götürülmüş bir şəxsin övladlıq valideynlərinə qarşı olan münasibətini, vəzifə və borcunu da ifadə edə bilər. Bu mənada, bioloji oğulluqdan fərqli olaraq, qan qohumluğu yoxdur, ancaq hüquqi və mənəvi bir bağ mövcuddur. Burada da "oğulluq borcu" və "oğulluq etmək" ifadələri istifadə oluna bilər, ancaq məna bir qədər fərqlənir. Misal: "O, onu öz övladı kimi qəbul edərək, ona oğulluq etməyi öyrətdi."
3. Məcazi Məna: "Oğulluq" sözü bəzi hallarda məcazi mənada da istifadə oluna bilər. Məsələn, bir xalqın vətənə olan bağlılığı, sadiqliyi, vətənin müdafiəsi üçün göstərilən fədakarlıq da "oğulluq" kimi təsvir oluna bilər. Bu mənada, "oğulluq" vətəndaşlıq borcu, millətə bağlılıq kimi geniş bir mənaya malik olur. Misal: "O, vətənə olan oğulluğunu həmişə qürurla yaşamışdır."
Yekun olaraq, "oğulluq" sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişir. Əsasən bioloji qohumluq və ya qəbul edilmiş övladlıq münasibətini əks etdirir, eyni zamanda məcazi mənada da istifadə oluna bilir. Sözün düzgün anlaşılması üçün həmin sözün işlədildiyi cümlənin və kontekstin diqqətlə təhlil olunması vacibdir.