Öhdə sözü ərəb mənşəli olub, "öz üzərinə götürülən və yerinə yetirilməsi zəruri olan vəzifə, məsuliyyət, borc, və ya yük" mənalarını ifadə edir. Lüğətlərdə sadəcə "təəhhüd, borc" kimi qısaca izah edilməsinə baxmayaraq, mənası daha genişdir və kontekstdən asılı olaraq fərqli nüanslar daşıyır. Bu nüansları anlamaq üçün sözün etimologiyasına və müxtəlif istifadə hallarına nəzər salmaq lazımdır.
Əsas mənası, bir şəxsin öz üzərinə könüllü və ya məcburi qəbul etdiyi və yerinə yetirməli olduğu bir vəzifədir. Bu vəzifə həm maddi, həm də mənəvi ola bilər. Məsələn, bir müəllimin şagirdlərini təhsil etmək öhdəliyi, bir valideynin övladının tərbiyəsi öhdəliyi, bir vətəndaşın qanunlara riayət etmək öhdəliyi və s. Öhdəlik həm konkret bir iş, həm də ümumi bir məsuliyyət ola bilər.
Sözün istifadəsində maraqlı bir cəhət də "öhdəsində qalmaq" ifadəsidir. Bu ifadə sadəcə "bir şeyin məsuliyyətini daşımaq" mənasından kənara çıxaraq, "himayəsində olmaq", "iaşəsində olmaq", "qayğısını çəkmək" kimi mənaları da əhatə edir. Məsələn, "O, ailəsinin öhdəsində qalırdı" cümləsində "öhdəsində qalmaq" ifadəsi maddi və mənəvi himayəni bildirir. Bu halda "öhdə" sözü qayğı, məsuliyyət və təminat yükünü ifadə edir.
Digər bir istifadə sahəsi isə müəyyən bir işin, layihənin və ya tapşırığın icrası ilə bağlıdır. Məsələn, "böyük bir layihənin öhdəsindən gəlmək" ifadəsi çətin bir işin uğurla başa çatdırılmasını göstərir. Bu halda "öhdəsindən gəlmək" ifadəsi "bacarmaq", "öyrəşmək", "üstələmək" mənalarında işlənir.
Nəticə olaraq, "öhdə" sözü sadəcə "borc" və "təəhhüd" mənalarından daha geniş bir məna spektrinə malikdir. Sözün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişir və həm konkret bir vəzifəni, həm də ümumi bir məsuliyyəti, həm də qayğı və himayəni ifadə edə bilir. Ona görə də, bu sözün lüğətlərdəki tərifi daha geniş və dəqiq şəkildə verilməlidir.