izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Papaqlamaq felinin Azərbaycan dilindəki əsas mənası iri-iri, lopa-lopa, yoğun qarın yağmasını bildirir. Lüğətlərdə verilən "iri-iri parçalar şəklində yağmaq" tərifi mənanı qismən əks etdirir, lakin sözün ifadə etdiyi intensivliyi, miqdarı və vizual təəssüratı tam olaraq əhatə etmir. "Papaqlamaq" sadəcə qarın yağmasını deyil, həmin yağışın xüsusi bir xüsusiyyətini – iri və yoğun dənələrlə, sanki papaq kimi üst-üstə yığılaraq yerə düşməsini vurğulayır.

Etimoloji baxımdan "papaq" sözü ilə əlaqəlidir. Papaq baş geyimidir və qarın "papaq" kimi yerə qalın bir təbəqə ilə örtməsini təsvir edir. Bu metafora sözə xüsusi bir ifadəlilik qatır. Yəni qar sadəcə yağmır, həmin yağış həcmi və forması ilə sanki bir papaq kimi yer üzünü örtür.

Cümlədə istifadəsi: "Dünəndən başlayan qalın qar papaqlayır, yer üzünü qaplayırdı" cümləsində "papaqlamaq" feli qarın yağma intensivliyini və xarakterini dəqiq şəkildə ifadə edir. Bu cümlədə "papaqlayır" qarın yüngülcə yağmadığını, əksinə, intensiv və bol miqdarda yağdığını və yer səthini sürətlə örtməsini bildirir. "Qaplayırdı" sözü isə qarın yer üzünü tamamən əhatə etdiyini göstərir.

Digər nümunələr:

  • Bütün gecə qar papaqladı, səhər yola çıxmaq mümkün deyildi.
  • Dağlarda qar papaqlayaraq yolları bağlamışdı.
  • Qışın qarlı günlərində qarın necə papaqladığını xatırlayıram.

Göründüyü kimi, "papaqlamaq" feli qarın yağması ilə bağlı spesifik bir vəziyyəti, həmin yağışın vizual və kəmiyyət xüsusiyyətlərini ifadə edir və dili zənginləşdirən təsviri bir ifadədir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz