Paz sözü, Azərbaycan dilində geniş yayılmış bir vasitəni, əsasən ağac və ya digər materialları parçalamaq, yarmaq üçün istifadə olunan bir aləti ifadə edir. Etimoloji baxımdan, sözün kökü türk dillərindən gəlməkdədir və "yarmaq", "ayırmaq" mənalarına uyğundur.
Pazın xarakterik xüsusiyyəti, ucunun nazik, bədəninə doğru isə qalınlaşan, üçbucaq və ya trapesiya formasına yaxın bir quruluşa malik olmasıdır. Bu forma, pazın materiallara daxil olmasını və təzyiq altında onları yarıb ayırmasını asanlaşdırır. Materialların növündən asılı olaraq paz ağacdan, dəmir, polad kimi metal materiallardan və ya hətta plastikdən hazırlana bilər.
Pazlar müxtəlif sahələrdə tətbiq olunur. Ənənəvi olaraq taxta yarmaq üçün geniş istifadə olunur. Ancaq, daşın, betonun, hətta bəzi metalların parçalanmasında da pazlardan istifadə oluna bilər. Müasir texnologiyalarda isə, paz prinsipi müxtəlif mexanizmlərdə, məsələn, maşınların hərəkət hissələrinin qovuşdurulmasında tətbiq olunur. Pazın tətbiq olunduğu sahə pazın materialı və ölçülərini müəyyən edir. Məsələn, ağac pazı nazik və ucu iti olacaq, daş pazı isə daha möhkəm materialdan hazırlanacaq və daha geniş olacaq.
Cümlədə işlənmə nümunələri:
- Balta ilə ağacı yarmaq əvəzinə, pazdan istifadə etdi.
- Daşları ayırmaq üçün böyük bir dəmir pazdan istifadə etdilər.
- Mexanizmin düzgün işləməsi üçün pazın dəqiq ölçüləri əhəmiyyətli idi.
- Qədim ustalar ağacı pazla ustalıqla yarırdılar.