izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Peyinlik sözü Azərbaycan dilində geniş yayılmış bir termin olub, əsasən kənd təsərrüfatı ilə bağlıdır. Lüğətlərdə sadəcə "peyin yığılmış yer, peyin olan yer" kimi tərifini görsək də, mənası daha geniş və çoxşaxəlidir. Peyinlik, heyvanların peyininin toplanması, saxlanması və ya təbii olaraq yığılması nəticəsində əmələ gələn bir ərazini, sahəni ifadə edir. Bu ərazi açıq havada ola bilər, yaxud da xüsusi olaraq qurulmuş bir qapalı yer, anbar və ya çuxur ola bilər.

Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "peyin" kökünə "-lik" şəkilçisinin artırılması ilə əmələ gəldiyini görürük. "-lik" şəkilçisi, məkanda, yerdə, vəziyyətdə, keyfiyyətdə, halda olmaq mənasını ifadə edir. Beləliklə, "peyinlik" sözü "peyin olan yer" mənasını tam olaraq əks etdirir. Ancaq bu, sadəcə olaraq yığılmış peyin yığınını deyil, daha çox o peyin yığınının yerləşdiyi sahəni bildirir. Bu sahə müəyyən bir ölçüyə malik ola bilər, və ya daha geniş bir ərazini əhatə edə bilər.

Peyinliyin istifadəsi əsasən kənd təsərrüfatında, xüsusilə də heyvandarlıqda müşahidə olunur. Kənd təsərrüfatı kontekstində "peyinlik" sözü peyin yığılan anbarı, çuxuru, yaxud açıq sahəni bildirsə də, məcazı mənada da istifadə oluna bilər. Məsələn, çox çirkli, qırıntı və zibillə dolu bir yeri də məcazi mənada "peyinlik" adlandırmaq olar.

Cümlə içərisində istifadəsinə nümunələr:

  • Tövlənin arxasında böyük bir peyinlik var idi.
  • Kəndlilər payızda yığılan peyinləri peyinliyə yığmışdılar.
  • O qədər çirkli idi ki, sanki bir peyinlikdə yaşayırdı.
  • Qışda qar yağanda həyətdəki peyinlik tamamilə örtülmüşdü.

Göründüyü kimi, "peyinlik" sözü sadə bir tərifdən daha çox məna daşıyır və müxtəlif kontekstlərdə fərqli mənalarda işlənə bilər. Onun istifadəsi həm konkret, həm də məcazi ola bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz