izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Peyinsəpən sözü Azərbaycan dilində əsasən kənd təsərrüfatı kontekstində işlənən bir termindir. Sifət kimi istifadə olunduqda, əkin sahəsinə peyin səpmək üçün nəzərdə tutulmuş vasitə və ya avadanlığı bildirir. Beləliklə, "peyin səpən maşın" deyərkən, əsasən peyin tökülməsi üçün xüsusi konstruksiyaya malik olan bir kənd təsərrüfatı texnikasından bəhs olunur. Bu maşınlar peyin yayma mexanizmləri ilə təchiz olunmuşdur və əkin sahəsinə peyin bərabər şəkildə paylanmasını təmin edir. Onların ölçüləri və tutumları fərqli ola bilər, kiçik traktorların arxasına qoşulanlardan tutmuş böyük, öz-özünə hərəkət edən maşınlara qədər.

İsmin mənasında istifadə olunduqda isə, "peyin səpən" sözü həm bu texnikanın özünü, həm də peyin səpmə prosesini həyata keçirən bir vasitəni bildirə bilər. Məsələn, "peyin səpən təmir etmək" deyimi həm peyin səpən maşının texniki təmirini, həm də əgər köhnə üsullarla peyin səpmədən danışılırsa, bu prosesdə iştirak edən alətin təmirini ifadə edə bilər. Bu istifadədə kontekstdən asılı olaraq məna dəqiqləşdirilir.

Sözün mənşəyi aydın şəkildə iki hissədən – "peyin" və "səpən" sözlərindən ibarətdir. "Peyin" sözünün mənası məlumdur – heyvanların həzm prosesindən qalan üzvi maddə. "Səpən" isə "səpmək" fellərinin aktiv iştirakçı formasından törəmişdir və "səpən" – bir şeyin səpilməsi hərəkətini yerinə yetirən vasitəni və ya prosesini bildirir. Beləliklə, "peyin səpən" sözü leksik əmələgəlmə baxımından kompozit bir söz olub, mənasını təşkil edən hissələrin mənalarının birləşməsindən yaranmışdır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz