izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Radiasiya [lat. radiatio - şüalanma]: Fizikada radiasiya, enerjinin dalğa və ya zərrəcik şəklində yayılması deməkdir. Bu, geniş bir termindir və elektromaqnit spektrinin bütün hissələrini (radiodalğalarından qamma şüalarına qədər), eləcə də ionlaşdırıcı olmayan radiasiyanı (məsələn, görünən işıq, infraqırmızı şüalar) və ionlaşdırıcı radiasiyanı (məsələn, alfa, beta və qamma şüaları, neytronlar) əhatə edir. Elektromaqnit radiasiyasında enerji elektromaqnit dalğaları vasitəsilə yayılır, zərrəcik radiasiyasında isə enerji zərrəciklərin (alfa hissəcikləri, beta hissəcikləri, neytronlar və s.) hərəkəti ilə yayılır.

Radiasiyanın mənbəyi müxtəlif ola bilər: Günəş, radioaktiv maddələr, rentgen cihazları, mikrodalğa sobalar və s. Radiasiyanın intensivliyi və növü mənbəyindən və onunla qarşılıqlı təsirdə olan maddədən asılıdır. İonlaşdırıcı radiasiya canlı orqanizmlərə zərərli təsir göstərə bilər, DNT-ni zədələyərək xərçəng və digər xəstəliklərə səbəb ola bilər. İonlaşdırıcı olmayan radiasiyanın təsiri daha az təhlükəlidir, lakin yüksək intensivlikdə bəzi hallarda zərərli ola bilər (məsələn, mikrodalğaların həddindən artıq təsiri).

Radiasiyanın tədqiqi fizikanın və tibbin müxtəlif sahələrində, o cümlədən astronomiya, nüvə fizikasında, tibbi diaqnostika və terapiyada geniş tətbiq olunur. Məsələn, rentgen şüaları tibbi görüntüləmədə, qamma şüaları isə bəzi xərçəng növlərinin müalicəsində istifadə olunur. Radiasiya təhlükəsizliyi radiasiyanın insan sağlamlığına və ətraf mühitinə olan təsirlərini minimuma endirmək üçün vacibdir və müvafiq təhlükəsizlik tədbirlərinin görülməsini tələb edir.

Radiasiya sözü həm də daha geniş mənada, hər hansı bir enerjinin yayılmasını ifadə etmək üçün istifadə oluna bilər. Məsələn, "istilik radiasiyası", "səs radiasiyası" kimi ifadələr də istifadə olunur. Lakin bu hallarda, əsasən elektromaqnit və ya zərrəcik radiasiyası nəzərdə tutulur.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz