Radioteleqraf [lat. radiare, yun. tele və grapho] – elektromaqnit dalğaları vasitəsilə məsafədən məlumat ötürməyə imkan verən bir rabitə sistemidir. Termin latın dilindən götürülmüş radiare (şüalanmaq, yayılmaq) sözü, Yunan dilindən götürülmüş tele (uzaq) və grapho (yazmaq) sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlmişdir. Bu, radio dalğaları vasitəsilə kodlaşdırılmış məlumatların ötürülməsini əks etdirir.
Radioteleqraf sisteminin əsasını radio dalğalarının yayılması və qəbul edilməsi prinsipi təşkil edir. Verici cihazda məlumatlar (mətn, rəqəm və ya başqa simvollar) Morse kodu və ya digər analoji kodlaşdırma üsulları ilə elektromaqnit dalğalarına çevrilir və anten vasitəsilə yayılır. Qəbuledici cihaz isə bu dalğaları qəbul edir, kodunu açır və orijinal məlumatı bərpa edir. Radioteleqraf sisteminin əsas komponentləri verici, qəbuledici, anten və kodlaşdırma/kod açma cihazlarından ibarətdir.
Tarixən radioteleqraf, radio rabitəsinin ilk formalarından biri olaraq, uzun məsafələrə məlumat ötürmək üçün geniş istifadə olunmuşdur. Xüsusilə dənizçilikdə, hərbi əməliyyatlarda və digər sahələrdə əhəmiyyətli rol oynamışdır. Hal-hazırda daha müasir rabitə texnologiyaları ilə müqayisədə istifadəsi məhdudlaşsa da, bəzi ixtisaslaşdırılmış sahələrdə hələ də tətbiq olunur. Məsələn, əlaqənin qurulması çətin olan ərazilərdə və ya çox etibarlı rabitəyə ehtiyac olan hallarda radioteleqrafdan istifadə olunur.
Cümlədə nümunələr:
- Qəza zamanı gəmi heyəti radioteleqraf vasitəsilə yardım çağırışı göndərdi.
- Radioteleqraf əlaqəsi çox yavaş olsa da, çox etibarlı idi.
- Tarixi radioteleqraf aparatları indi muzeylərdə saxlanılır.