Rahatlama: "Rahatlamaq" fellərinin törəmə isimidir. Lüğətlərdə sadəcə "rahat olma halı" kimi qısa şəkildə izah olunsa da, "rahatlama" sözünün mənası daha zəngin və çoxqırılıdır. Əsasən, əvvəlki narahatlıq, gərginlik, ağrı və ya digər mənfi duyğu və vəziyyətlərdən sonra duyulan fiziki və ya psixoloji rahatlıq, azadlıq, yüngüllük hissini ifadə edir. Bu rahatlama müvəqqəti və ya uzunmüddətli ola bilər.
Mənşəyi: Sözün mənşəyi "rahat" sözündəndir. "Rahat" sözü farsca "راحت" (râhat) sözündən götürülmüşdür və "rahat olmaq", "yüngüllük", "sərhədsiz olmaq" mənalarını verir. "Rahatlamaq" feli isə bu əsas sözün törəməsidir və həmin mənaları daha güclü şəkildə əks etdirir.
Məna nüansları: "Rahatlama" sözü müxtəlif kontekstlərdə fərqli nüanslar daşıya bilər. Məsələn:
- Fiziki rahatlama: Uzun müddət oturduqdan sonra ayağa qalxmaqdan, yorğunluqdan sonra yuxuya dalmaqdan, ağrı kəsicidən sonra ağrının keçməsindən sonra duyulan rahatlıq.
- Psixoloji rahatlama: Stressli vəziyyətdən sonra, narahatlıqdan sonra duyulan sakitlik, əmin-amanlıq, yüngüllük hissi. Mürəkkəb bir işin bitməsindən, qorxunc bir hadisənin geridə qalmasından sonra duyulan rahatlıq da buna aiddir.
- Mənəvi rahatlama: Vicdan əzabından, günahların bağışlanmasından sonra duyulan rahatlıq.
Cümlədə işlənməsi: "Rahatlama" sözü müxtəlif cümlə quruluşlarında işlənə bilər. Məsələn:
- Dərin bir nəfəs alıb, uzun illər onu əzən yükdən azad olduqdan sonra böyük bir rahatlama hiss etdi.
- İmtahanın bitməsi ilə tələbələrin üzərindən böyük bir rahatlama keçdi.
- Ağrı kəsici içdikdən sonra rahatlama hiss etməyə başladı.
- Uzun bir səyahətdən sonra evə gəlib, böyük bir rahatlama tapdı.
- Həkimin müalicəsindən sonra xəstədə əhəmiyyətli dərəcədə rahatlama müşahidə olundu.
Qısacası, "rahatlama" sözü sadəcə "rahat olma halı" deyil, əvvəlki mənfi vəziyyətdən sonra ortaya çıxan müsbət bir haldır və bu halın həm fiziki, həm psixoloji, həm də mənəvi tərəflərini əhatə edir. Sözün mənasını tam anlamaq üçün kontekstin nəzərə alınması vacibdir.