Rəhmsiz (ərəb. رحيم – rəhim – mərhəmətli sözünün antonimi olaraq yaranmışdır) sifət və zərf kimi işlənən bir sözdür. Əsas mənası "rəhm bilməyən", "mərhəmətsiz", "insafsız", "amansız"dır. Bu söz, həm insanın xarakterini, həm də hərəkətlərini, hətta baxışlarını təsvir etmək üçün işlədilə bilər. Rəhmsiz insan, başqalarının acınacaqlı vəziyyətinə qarşı biganə qalan, onlara qarşı acımasız davranan şəxsdir. Onun hərəkətləri qəddarlıqla, ədalətsizliyi ilə, hətta amansızlıqla xarakterizə oluna bilər.
Sözün işlənməsinə dair nümunələr:
- Rəhmsiz adam: Mərhəmətsiz, qəddar, başqalarının əzabına laqeyd qalan insan.
- Rəhmsiz baxışlar: Soyuq, amansız, düşməncəsinə baxışlar. Bu baxışlar, baxan şəxsin qurbanı qarşısında heç bir mərhəmət hiss etmədiyini göstərir.
- Jandarmların rəhmsiz sifəti, çapqın, talan, qanlı xəncər: Bu misal, jandarmların qəddarlığına, amansızlığına, ədalətsiz hərəkətlərinə diqqət çəkir. "Çapqın, talan, qanlı xəncər" ifadələri rəhmsizliyin nəticələrini göstərir.
- Rəhmsiz soyuq: Bu ifadədə "rəhmsiz" sözü, soyuğun şiddətini, insan bədənini və ruhun əzab verən təsirini vurğulamaq üçün işlənir.
- Rəhmsiz ədalət: Burada isə "rəhmsiz" sözü, ədalətin qətiyyəti və sərtliyini ifadə edir. Ədalət rəhm etmir, qanun qarşısında hər kəs bərabərdir anlamını verir.
Ümumiyyətlə, "rəhmsiz" sözü, insanlarda və ya hadisələrdə mövcud olan mərhəmətsizlik, qəddarlıq və amansızlığı ifadə edən güclü bir leksik vahiddir. Kontekstdən asılı olaraq, sərt tənqid və ya sadəcə bir hadisənin qəddar tərəfini bildirmək üçün işlədilə bilər.