izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Rəngbərənglik sözü Azərbaycan dilində geniş məna çalarlarına malik bir termindir. Əsasən iki əsas mənada işlənir: birincisi, vizual, estetik bir məna ifadə edərək, rənglərin bolluğunu, müxtəlifliyini və gözəlliklərini əks etdirir; ikincisi isə, daha metaforik bir mənada, müxtəliflik, çoxluq və çeşidlilik anlayışlarını ifadə edir.

Birinci mənada, rəngbərənglik, əsasən görmə qavrayışımızla bağlıdır. Rəngarəng çiçəklər, paltarlar, dekorasiyalar və s. rəngbərəngliyin gözü qarşısında canlandığı konkret nümunələrdir. Bu mənada, "əlvanlıq" sinonimi kimi istifadə oluna bilər, hər ikisi də gözləri oxşayan, rənglərin harmoniyasını və zənginliyini vurğulayır. Məsələn: "Bahar bağının rəngbərəngliyi göz oxşayırdı" və ya "Əlvanlıq və rəngbərəngliklə dolu bir tablo idi".

İkinci mənada isə rəngbərənglik daha geniş bir məna daşıyır. Bu, müxtəliflik, cürbəcürlük, fərqlilik və çoxluq mənalarını əhatə edir. Bu zaman rənglər simvolik bir məna daşıyaraq, müxtəlif fikirlərin, mədəniyyətlərin, təcrübələrin və ya hadisələrin bolluğunu və zənginliyini ifadə edir. Məsələn: "Cəmiyyətimizin rəngbərəngliyi onun gücünün əsasını təşkil edir" və ya "Konfransda müxtəlif ölkələrin təmsil olunması rəngbərəng bir mənzərə yaratdı". Bu mənada "müxtəliflik", "çeşidlilik", "cürbəcürlük" sinonimləri kimi işlədilə bilər.

Etimalogiyasına gəldikdə, "rəng" və "bərəng" köklərindən əmələ gəlmişdir. "Bərəng" sözü "çoxluq, bolluq" mənasını verir və bu, sözün həm vizual, həm də metaforik mənalarını izah edir. "Rəngbərəng" sifətinin "rəngbərənglik" sözünə çevrilməsi isə -lik şəkilçisinin əlavə olunması ilə baş vermişdir. Sözün mənasının genişliyi və müxtəlif kontekstlərdə istifadə imkanları onun dilin zənginliyinin göstəricisidir.

Qeyd etmək lazımdır ki, verilən mətn parçanızda "Baletin kütləvi janr və qəhrəmanlıq səhnələri öz müstəsna..." hissəsi yarımçıq qalıb. Bu hissə rəngbərəngliyin hansı kontekstdə istifadə olunduğunu göstərərdi və tam bir təhlil üçün vacibdir. Tam mətn verilərsə, rəngbərənglik sözünün kontekstual mənası daha dəqiq izah oluna bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz