izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Riştə (fars. رشتە - riştə) sözü Azərbaycan dilində əsasən iki mənada işlənir:

1. Əriştə: Bu, sözün ən çox yayılmış və klassik mənasıdır. Fars dilindən götürülmüşdür və nazik, uzun, buğda unu və ya başqa una bənzər maddələrdən hazırlanmış yeməyi bildirir. Misal üçün, yuxarıda verilən sitatda olduğu kimi, "İki batman riştə kəssə on nəfər övrət yığar" cümləsində "riştə" məhz əriştə kimi başa düşülür. Bu mənada riştənin növləri (yumurta əriştəsi, ədəbi əriştə, şüyəli əriştə, və s.) də mövcuddur və bunlar da "riştə" sözünün mənası çərçivəsində düşünülür. Qeyd edək ki, əriştənin formasından asılı olaraq (məsələn, yuvarlaq, düz, tel kimi), bəzən yerli dialektlərdə fərqli adlar da ola bilər, amma ümumi mənada "riştə" əriştənin sinonimidir.

2. (Nadir hallarda) Qohumluq bağı, əlaqə: Bu məna daha az yayılmışdır və əsasən köhnə ədəbiyyat nümunələrində rast gəlinir. Bu mənada, "riştə" sözü qohumluq əlaqəsini, ailə bağını və ya bir-birinə bağlı iki obyekt arasındakı münasibəti bildirir. Məsələn, "onların arasında möhkəm bir riştə vardı" cümləsində "riştə" yaxınlığı, əlaqəni ifadə edir. Lakin bu istifadə "əlaqə", "bağ", "qohumluq" kimi sözlərlə asanlıqla əvəz oluna bilər və müasir Azərbaycan dilində çox az işlənir. Bu mənanın fars dilindəki əsl kökünə əsaslanaraq, "əlaqə, bağ" mənasını daha aydın şəkildə əks etdirən bir terminoloji dəyişiklik daha münasib olardı. Yəni, bu istifadə halında "riştə" sözü "qohumluq əlaqəsi" və ya "bağ" mənalarında daha doğrudur.

Yekun olaraq, "riştə" sözünün əsas və ən çox istifadə olunan mənası "əriştə"dir. İkinci mənası isə daha az yayılmış, köhnəlmiş və "əlaqə", "bağ" kimi sözlərlə asanlıqla əvəz oluna bilən bir məna təşkil edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz