Sabunsuz sifəti, əsasən, fiziki təmizlik kontekstində işlənir və "sabunla yuyulmamış, sabun sürtülməmiş" mənasını verir. Lüğətlərdəki qısa izah, sözün əsas mənasını əks etdirsə də, onun istifadə dairəsini tam əhatə etmir. "Sabunsuz" sözü, həm konkret, həm də məcazi mənada işlənə bilər.
Konkret mənada, "sabunsuz" sözü bir əşyanın və ya bədənin sabunla təmizlənmədiyini bildirir. Məsələn, "sabunsuz əllər", "sabunsuz paltar", "sabunsuz qablar" kimi ifadələr bu mənanı dəqiq əks etdirir. Bu halda, "sabunsuz" təmizliyin olmamasını, ya da qeyri-kafi təmizliyi vurğulayır.
Məcazi mənada isə, "sabunsuz" sözü daha çox sərtlik, kobudluq, quru və sərt bir təəssürat yaratmaq üçün işlədilir. Əsərdə verilən nümunədə olduğu kimi, Mahmudun "qarnım sabunsuz araba çarxı səsi verir" ifadəsi, qarının sərtliyini, hərəkətinin səs-küyünü ifadə edir və burada "sabunsuz" sözü məcazi mənada, təmizliklə deyil, toxumanın sərtliyi və səs-küyün qabarıqlığı ilə əlaqələndirilir. Bu məcazi mənada istifadə, sözün leksik mənasından mücərrəd bir məna ifadəsinə keçidini göstərir.
Etimoloji baxımdan, "sabunsuz" sözü "sabun" sözünün "suz" əlavəsi ilə əmələ gəlmişdir. "-suz" əlavəsi isə mənfi məna ifadə edir, yəni "sabunun olmamasını" bildirir. Beləliklə, "sabunsuz" sözünün etimologiyası onun leksik mənasını dəstəkləyir.
Qeyd etmək lazımdır ki, "sabunsuz" sözünün məcazi istifadəsi kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilər. Buna görə də, sözün dəqiq mənasını anlamaq üçün onun işləndiyi cümləni və ümumi konteksti nəzərə almaq lazımdır.