izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Sadədil sifəti fars mənşəli olub, "ürəyi sadə, ürəyi təmiz, hiyləsiz, aldadılmayan" mənasını verir. Lüğətlərdəki "sadəqəlbli, safürəkli" tərifləri mənasını əhatə edir, lakin daha geniş bir şəkildə izah etmək mümkündür. Sadədil insan, xarici təsirlərə və manipulyasiyalara qarşı müqaviməti zəif olan, insanlara asandaca etibar edən, dünyanın mürəkkəbliyini tam dərk etməyən, xoş niyyətli və təcrübəsiz bir şəxsiyyətdir. Onun saf düşüncəsi və təmiz qəlbi bəzən istismara yol açır.

Sadədil insanın xarakteristikası yalnız "sadəqəlblilik" və "safürəklik"lə məhdudlaşmır. Bu, həmçinin naivlik, təcrübəsizlik, dünyagörüşünün məhdudluğu, ehtiyatlılığın olmaması kimi xüsusiyyətləri də özündə əks etdirir. Bu səbəbdən, "sadədil adam" ifadəsi bəzən mərhəmət və rəhmət hissləri ilə yanaşı, biraz da tənqid, hətta məzəmmət ifadə edə bilər. Çünki sadədillik bəzən zərərli və hətta təhlükəli ola bilər.

Misal olaraq, "Biçarə, sadədil, zavallı aşıq" cümləsində sadədil sözü aşığın naivliyini, sevdiyinə kor-koranə inamını və bu inamının onu necə incitdiyini vurğulayır. "Danışma bu sözü, danışma artıq" cümləsində isə sadədil adamın söylədiklərinin təhlükəli və ya uyğunsuz olmasını ifadə etmək üçün istifadə oluna bilər. Yəni, burada sadədillik həm müsbət, həm də mənfi kontekstdə işlədilə bilər. Sözün işlənmə üslubu kontekstdən asılı olaraq dəyişir.

Ümumiyyətlə, "sadədil" sözü bir insanın xarakterinin mürəkkəb və çoxcəhətli bir aspektini ifadə edən zəngin bir leksik vahiddir. Onun mənası yalnız "sadə" və "təmiz" olmaqdan daha geniş bir məna kəsb edir və müxtəlif kontekstlərdə fərqli nüanslar daşıya bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz