izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Sadələşmə (f.i.s. "sadələşmək"dən) Azərbaycan dilində bir neçə mənada işlənən bir sözdür. Əsasən, mürəkkəb bir vəziyyətin, quruluşun və ya sistemin daha sadə bir hala gətirilməsi prosesini, nəticəsini ifadə edir. Bu prosesdə əsas məqsəd, mürəkkəbliyi aradan qaldıraraq, başa düşülməni və idarə edilməni asanlaşdırmaqdır. Sadələşmə, həm fiziki, həm də mənəvi aləmlərə aid olub, müxtəlif sahələrdə müşahidə edilə bilər.

Dilçilik baxımından: Sadələşmə, həm dilin inkişafında, həm də konkret mətnlərin və ya fikirlərin ifadəsində özünü göstərə bilər. Dilin sadələşməsi zamanı mürəkkəb qrammatik quruluşlar sadələşir, arxaik və ya nadir işlənən sözlər daha geniş yayılmış sinonimlərlə əvəz olunur. Mətnlərin sadələşməsi isə onların daha aydın və başa düşülən hala gətirilməsinə yönəlib. Bu proses, xüsusilə elmi və texniki mətnlərin geniş kütlə üçün əlçatan hala gətirilməsində vacib rol oynayır.

Fəlsəfi baxımdan: Sadələşmə, həyat fəlsəfəsinə də aid edilə bilər. Müəyyən bir filosofik məktəbə görə sadə həyat tərzi, maddi ehtiyacların minimuma endirilməsi, düşüncənin və duyğuların sadələşdirilməsi arzuolunan bir haldır. M. Müşfiqin "Hər şey sadələşmədə, sən də sadələş; Bir insan kimi." misalında bu məna ön plana çıxır. Bu, həyatın mürəkkəbliklərindən arınma, özünə yönəlmə, əsas dəyərlərə diqqəti artırma çağırışı kimi də yozulur.

İctimai həyatda: Sadələşmə, dövlət idarəçiliyində, qanunvericilikdə, inzibati prosedurlarda da özünü göstərə bilər. Bürokratik əngəllərin aradan qaldırılması, qanunların daha aydın və başa düşülən bir şəkildə yazılması, ictimai xidmətlərin əlçatanlığının artırılması sadələşmənin ictimai həyatdakı əhəmiyyətini vurğulayır.

Nəticə olaraq: Sadələşmə, həm bir proses, həm də bir nəticə olaraq müxtəlif sahələrdə geniş işlənən bir termindir. Onun mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişsə də, əsasında mürəkkəbliyi azaltmaq, başa düşülməni asanlaşdırmaq, daha effektiv və səmərəli bir sistem yaratmaq kimi ümumi bir məqsəd dayanır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz