izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Sağır sözü Azərbaycan dilində əsasən "eşitmə qabiliyyəti olmayan, kar" mənasında işlənir. Ərəb mənşəli bir sözdür və "kar" sözü ilə sinonimdir. Lakin, "sağır" sözünün istifadəsində bəzi incəliklər və "kar" sözündən fərqləndirən nüanslar var.

Ən əsas fərq, "sağır" sözünün daha çox obrazlı mənada, metaforik ifadələrdə işlənməsidir. Məsələn, "sağır qulaq" deyimi, insanın kimisə dinləməməsini, deyilənlərə məhəl qoymamasını ifadə edir. Bu mənada "kar qulaq" ifadəsi o qədər də məşhur deyil və daha az təsirlidir. "Sağır" sözü ətraf mühitin səslərinə qarşı biganəliyi, laqeydliyi ifadə etmək üçün də istifadə olunur; məsələn, "sağır bir ətrafa məhşər qopdu" cümləsində sağır sözü ətrafın hadisələrə reaksiya vermədiyini göstərir.

Qeyd etmək lazımdır ki, "sağır" sözünün birbaşa "kar" insanı ifadə etmək üçün istifadəsi, xüsusən rəsmi və ya tibbi kontekstlər üçün daha az uyğundur. Tibbi və ya rəsmi mətnlərdə "kar" sözü daha məqsədəuyğun və qəbul olunandır. Lakin, ədəbiyyatda, xalq yaradıcılığında və gündəlik danışıq dilində "sağır" sözü, xüsusən obrazlı mənalarda geniş istifadə olunur.

Misal olaraq, şeirdə verilən "sağır" sözünün istifadəsi obrazlı bir məna daşıyır. "Sağır, çolaq və topal" ifadəsi fiziki məhdudiyyətlərin simvolik təsviri ilə yanaşı, ümumi bir xaos və fəlakətin təsvirini verir. Burada "sağır" sözü sadəcə eşitmə qabiliyyətinin olmamasını deyil, daha geniş mənada, duyğusuzluğu, fərqində olmamağı da ifadə edir.

Beləliklə, "sağır" sözünün mənası sadəcə "kar" olmaqla məhdudlaşmır. O, kontekstdən asılı olaraq, lağeydlik, biganəlik, duyğusuzluq kimi mənaları da özündə ehtiva edir və ədəbi dildə daha geniş obrazlı istifadə imkanlarına malikdir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz