Saqınma sözü, "saqınmaq" felindən törəmiş bir isimdir. "Saqınmaq" felinin kökü qədim türk dillərindəki "saq-" (qorumaq, əmin-amanlıqda saxlamaq) kökünə dayanır. Bu kök, bir çox türk dillərində, müxtəlif ön və son qoşmalar ilə birləşərək, qorunma, ehtiyatlılıq, qorxmaq və s. mənalarını ifadə edən sözlərin əsasını təşkil edir.
Lüğətlərdə sadəcə "qorunma" kimi təqdim olunsa da, saqınma anlayışı daha geniş və çoxşaxəlidir. O, fərdin özünü müəyyən bir təhlükədən, zərərdən, xoşagəlməz bir hadisədən qorumaq üçün göstərdiyi ehtiyatlılıq, diqqətlilik və ya hərəkətsizliyi ifadə edir. Bu təhlükə fiziki (məsələn, yanğından saqınmaq) ola bilər, mənəvi (məsələn, günahlardan saqınmaq) ola bilər, və ya sosial (məsələn, qınaqdan saqınmaq) ola bilər.
Saqınma, passiv bir vəziyyəti deyil, aktiv bir prosesi ifadə edir. Yəni, sadəcə təhlükənin mövcudluğundan xəbərdar olmaq deyil, həm də bu təhlükəyə qarşı müəyyən tədbirlər görmək, ehtiyatlı davranmaq deməkdir. Bu tədbirlər həm önləyici tədbirlər (məsələn, yanğın təhlükəsizliyi qaydalarına əməl etmək), həm də qoruyucu tədbirlər (məsələn, yanğın baş verdikdə təhlükəsiz yerə köçmək) ola bilər.
Cümlədə işlənmə nümunələri:
- Qışda soyuqdan saqınma üçün isti geyinmək lazımdır.
- Yüksək hündürlükdən düşməkdən saqınma üçün ehtiyatlı olmaq lazımdır.
- Pis adamlardan saqınma gərəkdir.
- Sağlamlığını qorumaq üçün sağlam qida rasionuna əməl etmək və pis vərdişlərdən saqınma vacibdir.
- Həyatda hər addımda təhlükədən saqınma vacib bir bacarıqdır.
Göründüyü kimi, "saqınma" sözü, sadəcə "qorunma" mənasını verməklə kifayətlənmir, həm də bu qorunmanın aktiv və ehtiyatlı bir şəkildə həyata keçirilməsini vurğulayır. Sözün kontekstdən asılı olaraq fərqli çalarları da ola bilər, məsələn, "təhqiqə qarşı saqınma" ifadəsi, ehtiyatlı olmaqla yanaşı, həm də uzaq durmaq, əlaqəni kəsmək kimi mənaları da ehtiva edə bilər.