Sarsaq-sarsaq sözü Azərbaycan dilində zərf kimi işlənir və "gic-gic, axmaq-axmaq, mənasız" mənalarını ifadə edir. Lüğətlərdəki tərif qısadır və sözün ifadə etdiyi məna çalarlarını tam əhatə etmir. Daha dəqiq bir izah verək:
Mənşəyi: Sözün etimologiyası tam aydın deyil, lakin "sarsaq" komponentinin "sarsılma", "davranışda qeyri-sabitlik", "əsassızlıq" mənalarını ehtiva etməsi ehtimal olunur. "Sarsaq-sarsaq" təkrarı isə hərəkətin, davranışın və ya nitqin qeyri-məntiqli, düşüncəsiz, səthi və təsadüfi olduğunu vurğulayır. Yəni hərəkət, nitq və ya davranış bir növ əsassız və ya mənasız şəkildə sarsılır, qeyri-müəyyən və anlaşılmazdır.
Mənası: "Sarsaq-sarsaq" zərfi əsasən nitq və davranışa aid olaraq işlədilir və aşağıdakı məna çalarlarını əhatə edir:
- Məntiqsiz və qeyri-müəyyən: Düşüncəsiz, planlaşdırılmamış, mənasız nitq və ya hərəkətlər üçün işlənir. Məsələn, "sarsaq-sarsaq danışmaq" ifadəsi, adamın nə danışdığını özü də anlamadığı, fikirləri qarışıq və bir-birinə uyğun olmayan nitqi ifadə edir.
- Axmaqcasına: Axmaqlıq, cahillik nümayiş etdirən şəkildə hərəkət etmək və ya danışmaq.
- Əsassız və ədalətsiz: Əsassız iddialar irəli sürmək, əsassız mühakimələr vermək üçün istifadə oluna bilər.
- Səthi və qeyri-ciddi: Mövzuya ciddi yanaşmamaq, səthi olaraq, ciddiliksız danışmaq və ya hərəkət etmək.
Cümlədə işlənməsi:
- Teymur hirslənir ki: – Nə sarsaq-sarsaq danışırsan? (Nitqin mənasız və qarışıq olduğunu ifadə edir)
- Sarsaq-sarsaq gülməsi ətrafdakıları narahat etdi. (Gülüşün qeyri-təbii və əsassız olduğunu bildirir)
- Sarsaq-sarsaq planlar qurmaq heç bir fayda vermir. (Planların əsassız və düşünülməmiş olduğunu bildirir)
- O, sarsaq-sarsaq hərəkətləri ilə hamını bezdirib. (Hərəkətlərin mənasız və narahatedici olduğunu bildirir)
Qısacası, "sarsaq-sarsaq" zərfi nitq və davranışın keyfiyyətini mənfi qiymətləndirən, qeyri-məntiqli, əsassız və ya mənasız olduğunu vurğulayan bir ifadədir.