izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Sevgili sifəti, əsas mənası baxımından "çox sevilən, əzizlənən, istənilən" mənalarını ifadə edir. Bu məna, şəxsin digər şəxs tərəfindən duyulan dərin sevgi və hörmətini, ona qarşı bəslənən xüsusi bağlılığı ifadə edir. "Sevgili uşaqlar", "sevgili dost" kimi ifadələrdə bu məna aydın şəkildə özünü göstərir. Burada "sevgili" sözü, şəxsin yaşına, qohumluq dərəcəsinə və ya sosial statusuna baxmayaraq, ona qarşı duyulan xoş hissləri vurğulayır.

Lüğətlərdə qeyd edilən "əziz, mehriban" mənaları da "sevgili" sözünün əhatə etdiyi kontekstin bir hissəsidir. "Əziz" sözü kimi, "sevgili" də yaxınlıq, məhəbbət və hörməti ifadə edir, lakin "əziz"dən fərqli olaraq, daha intensiv bir sevgi və bağlılığı nəzərdə tutur. "Mehriban" isə daha geniş bir məna kəsb edir və "sevgili"nin ifadə etdiyi şəxsi bağlılığı şərtsiz məhəbbət və qayğı ilə birləşdirir.

"Sevgili" sözünün istifadəsində şairanə ifadələrə də rast gəlmək olur. Misal olaraq, verilən şeir parçasında ("Könlümün sevgili məhbubu mənim; Vətənimdir, Vətənimdir, Vətən") "sevgili" sözü vətənə olan dərin sevgi və bağlılığı ifadə etmək üçün işlədilib. Burada "sevgili" yalnız insanlar arasındakı sevgini deyil, həmçinin vətənə, ideala, ya da müqəddəs hesab edilən hər hansı bir şəxsə olan sədaqəti, əzəmətli və dərin bir hissi ifadə edir.

Etimoloji baxımdan "sevgili" sözünün kökü "sevgi" felindən törəmədir. "Sev-" kökü türk dillərinin ümumi leksikasına aiddir və köhnə türk dillərində "istəmək", "arzulamaq", "hörmət etmək" mənalarını daşıyırdı. "-li" isə sifət şəkilçisidir. Beləliklə, "sevgili" sözü "sevilən", "istənilən", "əzizlənən" mənalarını məntiqi olaraq izah edir.

Nəticə olaraq, "sevgili" sözü çoxşaxəli bir mənaya malikdir. Əsas mənası "çox sevilən, əzizlənən, istənilən" olsa da, kontekstdən asılı olaraq "əziz", "mehriban", hətta dərin sədaqət və bağlılığı ifadə edən poetik bir məna da kəsb edə bilir. Onun istifadəsi şəxsi münasibətlərdən tutmuş vətənə olan sevgiyə qədər geniş bir əhatə sahəsini əhatə edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz