izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Sərrastlıq (ərəb. sərr + rast): Bu termin əsasən iki əsas mənada işlənir:

1. Fiziki və ya estetik baxımdan düzgünlük, mütənasiblik, gözəllik: Sərrastlıq bu mənada bir cismin, bədənin və ya bütünlüklə bir varlığın hissələrinin uyğunluğunu, quruluşunun harmoniyasını, gözəl və mütənasib olmasını ifadə edir. Məsələn, "Qızın bədən quruluşu sərrastlığı ilə diqqət çəkirdi" cümləsində sərrastlıq, qızın bədəninin mütənasib, gözəl və harmonik quruluşunu bildirir. Başqa bir nümunə olaraq, "Şəklin kompozisiyası sərrastlığı ilə seçilirdi" deyərkən şəklin elementlərinin bir-biri ilə uyğunluğundan, gözəl və mütənasib görünüşündən danışırıq. Bu mənada sərrastlıq, "təndürüstlük", "sağlamçılıq" mənalarını da özündə ehtiva edə bilər, çünki sağlam bir bədənin quruluşu ümumiyyətlə daha mütənasib və harmonik olur.

2. İşlərin düzgün və dəqiq icrası, səlislik, dəqiqlik: Sərrastlıq bu mənada bir işin, əməlin səhvsiz, dəqiq və qaydasına uyğun icrasını ifadə edir. Məsələn, "Tapşırıq sərrastlıqla yerinə yetirildi" cümləsində işin dəqiq, səhvsiz və vaxtında başa çatdırıldığını vurğulayırıq. Bu mənada "sərrastlıq" "dəqiqlik", "səlislik", "ardıcıllıq" kimi sözlərlə sinonim ola bilər. Məsələn, "Sərrastlıqla yazılmış məqalə oxucuları heyran etdi" cümləsində sərrastlıq məqalənin dəqiq, səlis və qrammatik cəhətdən səhvsiz yazılmasını ifadə edir.

Qeyd etmək lazımdır ki, "sərrastlıq" sözü əsasən müsbət bir kontekstdə işlənir və bir şeyin gözəl, düzgün və ya dəqiq olmasını ifadə edir. "Sərrast" sözünün kökü ərəb dilindən gəlməklə, "sərr" (sir, məxfilik) və "rast" (düz, doğru) sözlərinin birləşməsindən yaranmış ola bilər, beləliklə də dəqiq və gizli bir şəkildə düzgün həyata keçirilməni ifadə edər. Ancaq bu etimoloji təhlil hələ ki, qəti deyil və daha ətraflı araşdırma tələb edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz