izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Sıxlıq (is.): Bir neçə əsas mənada işlənən bir sözdür. Ən geniş mənası, cisimlərin, varlıqların və ya hadisələrin bir-birinə yaxın, sıx yerləşməsi, bitişikliyi, aralarında boşluğun az olmasıdır. Bu mənada "sıxlıq" kəmiyyət və ya keyfiyyət xarakteri daşıya bilər. Məsələn, "meşənin sıxlığı" ifadəsində sıxlıq, ağacların bir-birinə yaxınlığını, sıxlığını bildirir (kəmiyyət); "əhalinin sıxlığı" ifadəsində isə əhalinin hər kvadrat kilometrə düşən sayını göstərir (kəmiyyət). Digər tərəfdən, "sıx əlaqələr" ifadəsində sıxlıq keyfiyyət baxımından – əlaqələrin möhkəmliyi, sıxlığı mənasında işlənir.

Sözün ikinci mənası, bir şeyin qalınlığı, yoğunluğu, möhkəmliyi ilə bağlıdır. Bu mənada "sıxlıq" maddənin vahid həcmdəki kütləsini bildirə bilər (fiziki sıxlıq). Məsələn, "bu ağacın sıxlığı çoxdur" deyəndə ağacın möhkəmliyi, qalınlığı nəzərdə tutulur. Bu mənada sıxlıq, fizikada istifadə olunan "sıxlıq" termini ilə sinonimdir və ölçü vahidi olaraq q/sm³ və ya kq/m³ ifadə olunur.

Üçüncü bir mənada isə sıxlıq, bir hadisənin, prosesin və ya fəaliyyətin tezliyi, sürəti, ardıcıl və tez-tez baş verməsi mənasında işlənə bilər. Məsələn: "yağışın sıxlığı artdı", "hücumların sıxlığı" və s. Bu mənada sıxlıq, "tezlik" və ya "intensivlik" sözləri ilə əvəz oluna bilər.

Sözün etimologiyası baxımından, "sıx" felindən törəmişdir və əsasında "sıxmaq", "sıxışdırmaq" hərəkətləri yatar. Bu hərəkətlər nəticəsində yaranan vəziyyət "sıxlıq" kimi ifadə olunur. Beləliklə, "sıxlıq" sözü həm fiziki, həm də məcazi mənalarda geniş istifadə olunan çoxmənalı bir sözdür.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz