Sıxma-boğma sözü Azərbaycan dilində bir neçə mənaya malik mürəkkəb söz birləşməsidir. Əsas mənası fiziki təzyiq, sıxışdırma, boğma hərəkətlərini ifadə edir. Bu mənada söz birləşməsi bir şeyin və ya birinin başqasının üzərinə sıxılması, yerinin azalması, həcm və ya boşluğun daralması nəticəsində meydana çıxan təzyiqi bildirir. "Bir-birini sıxma, sıxışdırma, basabas" ifadəsi bu mənanı əks etdirir.
Lakin "sıxma-boğma" söz birləşməsi daha geniş kontekstdə metaforik mənada da işlənə bilər. Məsələn, ictimai həyatda sıxma-boğma, insanların bir-birini ifadə azadlığına, fəaliyyətinə mane olmaq, təzyiq göstərmək, məhdudlaşdırmaq kimi mənfi təsirləri ifadə edə bilər. Bu, siyasi, iqtisadi və ya sosial sahələrdə rəqabət, qadağalar, məhdudiyyətlər, sərt rəqabət və bənzəri hallarda işlənə bilər. Söz birləşməsi bu mənada bir qrupun digər qrup üzərində təzyiqini, onların inkişafının əngəllənməsini ifadə edə bilər.
Misal olaraq, S. Rəhmanın nümunəsində "Sonra yavaş-yavaş sıxma-boğma başlandı" ifadəsi bir hadisənin tədricən və təzyiq altında inkişaf etməsini göstərir. Bu hadisə fiziki sıxışdırma olmaya da bilər. Söz birləşməsinin konkret mənası cümlənin kontekstindən asılıdır. Məsələn, bu, bir şəhərdəki daha sıx əhalinin yaratdığı problemləri, bir ölkədəki iqtisadi sıxıntıları və ya bir təşkilatdakı rəqabəti ifadə edə bilər.
Etimoloji baxımdan, "sıxma" felindən əmələ gəlmişdir və sıxmaq hərəkətini ifadə edir. "Boğma" isə boğmaq felindən əmələ gəlmişdir və nəfəs almağın məhdudlaşdırılmasını və ya tamamilə dayandırılmasını ifadə edir. Bu iki söz birləşərək bir-birinə oxşar, lakin fərqli təsir göstərən iki hərəkəti ifadə edir: təzyiq və nəfəsin kəsilməsi. Bu mürəkkəb söz birləşməsinin mənası bu iki hərəkətin birlikdə ifadə etdiyi güclü təzyiq və məhdudlaşdırma hissini verir.