Sınıq-salxaq sözü Azərbaycan dilində sifət kimi işlənir və əsasən maddi obyektlərin yarımçıq, qırıq, sökülmüş, köhnəlmiş və yararsız vəziyyətdə olduğunu bildirir. Lüğətlərdəki qısa izahı genişləndirərək deyə bilərik ki, bu söz iki hissədən ibarətdir: "sınıq" və "salxaq". "Sınıq" sözü özünün əsl mənasında "bütövlüyünün pozulmuş olması" anlamını verir. "Salxaq" isə daha geniş bir mənaya malikdir və "yaramaz, yararsız, qüsurlu" kimi mənaları ehtiva edir. Bu səbəbdən "sınıq-salxaq" birləşməsi "tamamilə sınıq deyil, lakin yarı sınıq, yarı sökülmüş, əsasən də bütövlüyünü itirmiş, köhnəlmiş, yararsız hala düşmüş" vəziyyəti ifadə edir.
Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "sınıq" sözünün kökü qədim türk dillərində də mövcud olduğunu görərik. "Salxaq" sözünün mənşəyi isə bir qədər mübahisəlidir, lakin "səhlənkarlıqdan yaranmış qüsurlu vəziyyət" anlamına uyğun olaraq izah edilə bilər. Bu iki sözün birləşməsi dəqiq bir təsvir yaratmaqla yanaşı, obyektin vəziyyətinə emosional bir yanaşmanı da ifadə edir. Sadəcə "qırıq" deməkdən fərqli olaraq, "sınıq-salxaq" obyektin köhnəliyini, istifadəyə yararsızlığını daha güclü bir şəkildə vurğulayır.
Cümlə içərisində "sınıq-salxaq" sözünün necə işləndiyinə dair nümunələr:
- Bağçada sınıq-salxaq bir əkin gördüm.
- Sınıq-salxaq stulların təmiri üçün usta çağırıldı.
- Qədim qalanın divarları sınıq-salxaq vəziyyətdədir.
- O, sınıq-salxaq bir qayıqla dənizə açıldı (burada mecazlı mənada, vəziyyətin pis olduğunu bildirir).
Göründüyü kimi, "sınıq-salxaq" sözü həm konkret, həm də mecazlı mənada işlənə bilir. Konkret mənada maddi əşyaların vəziyyətini, mecazlı mənada isə vəziyyətin, sistemin və ya həyatın qeyri-sabit, yararsız, pozulmuş olduğunu ifadə edir.