Sıtqamaq felinin Azərbaycan dilindəki əsas mənası "ağlamaq, sızıldaya-sızıldaya ağlamaq, inləmək" olsa da, bu izah kifayət qədər geniş deyildir. Sözün daha dəqiq və geniş məna təfsirini verək.
Sıtqamaq, əsasən uşaqların və ya zəif, köməksiz insanların ağlamasının xüsusi bir növünü ifadə edir. Sadə "ağlamaq"dan fərqli olaraq, sıtqamaqda ağlamanın ritmik, davamlı və acı dolu bir tərzdə olması önəm daşıyır. Səs "sızıldama" və "inləmə" arasında bir yerdə qalır, həm dərin, həm də nazik bir səs tembri ilə səciyyələnə bilir. Ağlayan şəxsin həddindən artıq əsəbiyyət, ağrı və ya kədər içində olması sözün əsas kontekstini müəyyənləşdirir. Sadəcə göz yaşı axıtmaq deyil, bədənin bütününün kədər ifadəsinə qoşulması təəssüratı yaradır.
Etimoloji baxımdan, "sıtqamaq" feli, ehtimal ki, səsin xüsusiyyətinə işarə edən bir onomatopeyik sözdür. Yəni, sözün özü səsi təqlid edir və mənasını buradan alır. Sözün kökü və əlaqəli sözlərin araşdırılması bu ehtimalı daha da aydınlaşdıra bilər.
Cümlə içində istifadəsi nümunələri:
- Körpə bütün gecə sıtqayıb, yuxumuzu pozdu.
- Xəstəliyin şiddətindən sıtqamağa başladı.
- Acıdan sıtqayıb, anasını çağırdı.
- Balaca qız atağını itirməsindən sıtqayırdı.
Gördüyümüz kimi, "sıtqamaq" sadə bir ağlamaqdan fərqli olaraq, daha spesifik bir vəziyyəti, ağlamanın xüsusi bir tərzinə işarə edir və əsasən şiddətli əzab və kədər hisslərinin ifadəsi kimi istifadə olunur.