Soraqlaşmaq (f.) Azərbaycan dilində geniş mənada "soruşmaq, soraq etmək, ondan-bundan soruşaraq bir şeyi öyrənmək, bilmək" mənasını ifadə edir. Lüğətlərdəki qısa tərifə əlavə olaraq, soraqlaşmaq hərəkətinin ardıcıllığını, sistemliliyini və bir neçə mənbədən məlumat toplamaq cəhdini vurğulamaq vacibdir. Sadəcə bir dəfə soruşmaq deyil, bir neçə adamdan, müxtəlif yerlərdən məlumat almaq, mövzunu hərtərəfli araşdırmaq cəhdini əks etdirir. "Soruşmaq" daha ümumi bir termindir, halbuki "soraqlaşmaq" daha sistemli və hərtərəfli bir axtarış prosesini ifadə edir.
Etimoloji cəhətdən "soraq" sözü "soruşmaq" felindən törəmişdir və əlavə olaraq "izləmək, axtarmaq" mənalarını da özündə ehtiva edir. Beləliklə, "soraqlaşmaq" fəaliyyətin əsas məqsədinin məlumat əldə etmək olduğunu, bu məlumatı əldə etmək üçün isə müxtəlif mənbələrə müraciət etməyin zəruriliyini göstərir.
Misal olaraq verilən şeir parçasındakı "Axtardım, soraqladım" misrasında "axtarmaq" fiziki axtarış, "soraqlaşmaq" isə adamlarla danışaraq, onlardan məlumat almaqla aparılan axtarışı bildirir. Bu, "soraqlaşmaq"ın passiv axtarış növünü əks etdirdiyini göstərir. Başqa sözlə, fəal axtarışda özünüz axtarırsınız, soraqlaşmada isə başqalarından kömək istəyərək məlumat əldə etməyə çalışırsınız.
Cümlə içində istifadəsinə dair nümunələr:
- Onun itmiş pişiyini hər yerdə soraqlaşdı, amma tapa bilmədi.
- Qəza haqqında daha ətraflı məlumat əldə etmək üçün polisə və şahidlərə soraqlaşdı.
- Yaşlı qadının itkin düşən nəvəsini soraqlaşmaq üçün bütün kəndi gəzdi.
- Tarixi hadisə haqqında daha çox məlumat əldə etmək üçün arxivlərdə soraqlaşdı.
Bu nümunələr "soraqlaşmaq" feli ilə müxtəlif kontekstlərdə, fərqli obyektlər və fərqli məqsədlərlə necə istifadə edilə biləcəyini göstərir. Hər bir cümlədə "soraqlaşmaq" fəaliyyətinin məqsədyönlü, sistemli və ardıcıllığını vurğulayır.