Sümüksüz (sifət): Sümüyü olmayan. Bu əsas məna, bioloji olaraq sümüyə malik olmayan canlıları və ya cisimləri təsvir etmək üçün istifadə olunur. Məsələn, "sümüksüz bədən" və ya "sümüksüz heyvanlar" ifadələrində olduğu kimi. Sümüksüz sözü, "sümük" sözünün "sümük-siz" şəkilçisi ilə birləşməsindən əmələ gəlmişdir və tam olaraq "sümüyə sahib olmayan" mənasını verir. Bu mənada söz, həm fiziki, həm də məcazi mənalarda işlənə bilər.
Sümüksüz ət: Sümüyü çıxarılmış ət. Bu, ənənəvi olaraq, bişirilməmiş və ya hazırlanmış yeməkdə istifadə üçün sümükdən təmizlənmiş əti ifadə edir. Yəni burada sümüksüz sözünün əsas mənası daha konkretləşir və yalnız ətə aid edilir.
Sümüksüz heyvanlar: Sümük skeletinə sahib olmayan heyvanlar. Bu qrupa müxtəlif onurğasızlar (məsələn, həşəratlar, molyuskalar, qurdlar) aiddir. Burada sözün bioloji mənası birbaşa vurğulanır.
◊ Sümüksüz dil (məcazi məna): Danışığında nizam-intizam olmayan, ağzına gələn hər şeyi deyən, düşünmədən, sorğu-sual etmədən danışan, söylədiklərinin məsuliyyətini daşımayan, düşüncəsiz danışan insanın dili. Bu məna, sözün əsas mənasından məcazi bir şəkildə əmələ gəlir. Sümüyün bədəni dəstəkləməsi və onu möhkəm saxlaması kimi, düşüncə və düşünülmüş davranış da insanın nitqini "dəstəkləyir" və ona yön verir. Sümüksüz dil isə bu "dəstəyi" itirmiş, sərtlik və quruluşdan məhrum olmuş, yəni tənzimlənməmiş və nəzarətsiz bir dili ifadə edir. Bu ifadə, söhbət əsnasında qabaqcıl, kobud, təhqiramiz və düşünülməmiş şəkildə danışan şəxsi xarakterizə etmək üçün işlədilir.