izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Şeh sözü Azərbaycan dilində geniş mənada rütubətli havada, xüsusilə gecələr, torpaq, bitki və digər səthlər üzərində kondensasiya nəticəsində əmələ gələn incə su damcılarına deyilir. Bu hadisə atmosferin soyuması ilə əlaqədardır. Havanın rütubətli olması və səthlərin gecə soyuması nəticəsində havadakı su buxarı mayeləşərək kiçik su damcıları şəklində səthlərdə toplanır.

Şeh, qırov və şəbnəm sözləri bəzən sinonim kimi istifadə olunsa da, aralarında incə fərqlər mövcuddur. Qırov daha iri su damcılarından ibarət olub, əsasən sərin və rütubətli havada müşahidə olunur. Şəbnəm isə şehə nisbətən daha kiçik və az miqdarda olan su damcılarını ifadə edir və əsasən səhər tezdən bitkilərin üzərində görünür. Şeh isə həm qırovun, həm də şəbnəmin xüsusiyyətlərini özündə birləşdirən daha geniş bir termindir. Belə ki, həm iri, həm də xırda su damcılarını əhatə edir və həm səthlərdə, həm də bitkilərin üzərində görünə bilir.

Şeh sözünün etimologiyası Türk dillərinin kökü ilə bağlıdır və "su" ilə bağlı köklərdən törəmişdir. Ədəbiyyatda şeh sözü təbiətin gözəlliyini, sərinliyi, təravəti və hətta hüznlü bir mənzərəni təsvir etmək üçün istifadə olunur. Məsələn, "Yumşaq göy çəmənin üstə düşüb şeh gecədən" misalında şeh gecənin sərinliyi və təravətini ifadə edir. Başqa bir cümlədə isə, "Şehli səhər, torpaq qoxusunun qarışığı ilə ürəyə bir sülh verirdi" cümləsində şeh, təbiətin sakitliyi və sülhünü ifadə edir.

Beləliklə, şeh, atmosfer hadisəsi olaraq, rütubətli havada səthlərdə əmələ gələn incə su damcılarını ifadə edir və qırov və şəbnəmlə əlaqəli olsa da, daha geniş bir məna kəsb edir. Ədəbiyyatda isə, təbiətin gözəlliyi və duyğuların ifadəsində istifadə olunur.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz