Şəhərsalma (şəhər + salma) sözü, Azərbaycan dilində, bir şəhərin planlaşdırılması, qurulması və inkişaf etdirilməsi prosesini əhatə edən geniş bir anlayışı ifadə edir. Sadəcə "şəhər bina etmə" və ya "şəhər yaratma" kimi dar mənalı təriflərdən daha çox, şəhərsalma, kompleks bir sistemə malikdir. Bu sistem əhalinin ehtiyaclarını, iqtisadi inkişafı, sosial amilləri, ətraf mühitin mühafizəsini və estetik dəyərləri nəzərə alaraq, şəhərin fiziki və sosial strukturunun layihələndirilməsini, inşasını, idarə edilməsini və davamlı inkişafını əhatə edir.
Tarixi kontekstdə, şəhərsalma prosesi sadəcə bina tikintisindən ibarət olmayıb. Əksinə, müəyyən bir ərazinin strateji mövqeyinin seçilməsi, su və enerji təchizatının təminatı, nəqliyyat sisteminin qurulması, ictimai binaların (məktəb, xəstəxana, məscid və s.) tikintisi kimi çoxsaylı amilləri özündə birləşdirib. Müasir şəhərsalmada isə bu amillərə əlavə olaraq ekoloji tarazlığın qorunması, dayanıqlı inkişaf prinsiplərinin tətbiqi, əlillər üçün əlçatanlıq və s. kimi yeni yanaşmalar əlavə olunub.
Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "şəhər" fars mənşəli olub, "şəhər" və ya "məskən" mənasını verir. "Salma" isə Azərbaycan dilinin köhnə tərkib hissəsi olub, "yaratmaq", "qurmaq", "əmələ gətirmək" mənasındadır. Beləliklə, "şəhərsalma" sözü "şəhəri yaratmaq", "şəhəri qurmaq" kimi interpretasiya edilə bilər, ancaq sadəcə bina tikintisindən daha geniş bir məna kəsb edir.
Cümlə içərisində istifadəsinə nümunələr:
- Yeni yaşayış kompleksinin tikintisi şəhərsalma planlarının əsasını təşkil edir.
- Müasir şəhərsalma prinsipləri ətraf mühitin qorunmasını prioritet edir.
- Şəhərsalma sahəsindəki yenilikləri öyrənmək çox vacibdir.
- Düzgün şəhərsalma ilə şəhərlərimizi daha yaşayışa yararlı edə bilərik.