izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində "şökə" sözü ümumiyyətlə "nazik çubuq dəstəsi" kimi tərif olunur. Lakin bu tərif sözün mənasını tam əhatə etmir və kontekstə bağlı olaraq genişləndirilməlidir. "Şökə" sözü əsasən çobanların heyvanları otarmaq və ya qovmaq üçün istifadə etdikləri nazik, çevik çubuqlardan ibarət bir dəstəni ifadə edir. Bu çubuqlar adətən qamış, zoğ və ya digər oxşar bitkilərdən hazırlanır. Həmçinin, "şökə"nin hündürlüyü və sıxlığı da dəyişkəndir – bir neçə çubuqdan ibarət kiçik bir dəstə də şökə adlandırıla bilər, eyni zamanda daha çox çubuqdan ibarət, daha hündür və sıx bir dəstə də.

Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, onun kökü türk dillərindəki "şök" (dəstə, toplu) və ya oxşar köklərdən gəldiyi ehtimal olunur. Bu, sözün mənasının "çubuq dəstəsi"ndən daha geniş olduğunu göstərir. Yəni, "şökə" sadəcə çubuqların fiziki bir araya gəlməsini deyil, həm də onların bir məqsəd üçün – heyvanları otarmaq, qovmaq, yönləndirmək və ya hətta vurmaq üçün bir araya gətirilməsini ifadə edir.

Sözün nümunə cümlədəki ("Yolunan yeddi yaşında bir oğlan … ayaqyalın, qabağına bir dəstə quzu qatıb və əlindəki şökə ilə bu quzuları vura-vura gəlir") istifadəsi "şökə"nin funksiyasını aydın göstərir. Burada şökə, quzuları idarə etmək, yönləndirmək və ya ehtimal ki, onlara yüngülcə vurmaq üçün istifadə olunan bir vasitə kimi təsvir olunur. Bu, sözün sadəcə bir "çubuq dəstəsi" olmaqdan daha çox bir "çoban aləti" olduğunu vurğulayır.

Ümumi olaraq, "şökə" sözünün daha dəqiq və geniş tərifi belə verilə bilər: **çobanların heyvanları idarə etmək, qovmaq və ya yönləndirmək üçün istifadə etdikləri, nazik və çevik çubuqlardan ibarət bir dəstə.** Bu tərif həm sözün leksik mənasını, həm də onun istifadə kontekstini daha yaxşı əks etdirir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz