Tarlanmaq felinin Azərbaycan dilindəki mənası, lüğətlərdəki qısa izahlardan daha geniş və dəqiq şəkildə aşağıdakı kimi izah edilə bilər:
Tarlanmaq, əsasən, işıq və ya rəngin azalması, qaranlıqlaşması, tutulması mənasını ifadə edən bir sözdür. Bu mənada, ətraf mühitin ümumi görünüşündəki dəyişikliyi, xüsusilə də işıq səviyyəsindəki azalmanı təsvir edir. "Hava tarlandı" cümləsində olduğu kimi, günəşin batması, buludların toplanması və ya digər səbəblərdən yaranan qaranlıqlaşma vəziyyətinə işarə edilir. Bu mənada, "qaranlıqlaşmaq", "tutulmaq", "bulaqlanmaq" (hava üçün) kimi sinonimlərdən istifadə oluna bilər, lakin "tarlanmaq" sözü daha çox təbii hadisələrlə, xüsusilə də qaranlıqlaşma prosesinin tədricən baş verməsi ilə əlaqələndirilir.
Sözün ikinci mənası isə, daha dar bir kontekstdə, toyuqların qırt yatmasıdır. Bu mənada, "tarlanmaq" feli, toyuğun yatmaq hərəkətinin spesifik bir növünü, yəni qırt yatan vəziyyətini ifadə edir. Bu mənanın digər dillərdəki ekvivalentlərinin araşdırılması, sözün mənşəyinin dəqiq təyin edilməsinə kömək edə bilər. Məsələn, türk dillərindəki əlaqəli sözlərin araşdırılması, "tarlanmaq" felinin etimologiyasını daha aydınlaşdıra bilər. Bu mənada "qırt yatmaq" sinonimi kimi istifadə olunur.
Ümumiyyətlə, "tarlanmaq" felinin mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişir. Birinci mənada, geniş miqyaslı bir təbii hadisəni, ikinci mənada isə spesifik bir heyvan davranışını ifadə edir. Hər iki mənada da, sözün əsas mənası işıq və ya rəngin azalması, qaranlıqlaşması ilə əlaqəlidir. Daha dəqiq bir tərif üçün, sözün işlədildiyi cümlənin konteksti diqqətlə araşdırılmalıdır.