Təcrübəsiz (sıfat): Təcrübə, bilik, bacarıq və vərdişə malik olmayan və ya bu sahədə kifayət qədər təcrübəsi az olan, yeni başlayan deməkdir. Sözün mənası, konkret olaraq hansı sahədə təcrübəsizlikdən söhbət gedirsə, ona görə dəyişir. Məsələn, "təcrübəsiz sürücü" deyəndə nəqliyyat vasitəsini idarə etmək bacarığının azlığı nəzərdə tutulur, "təcrübəsiz həkim" deyəndə isə tibb sahəsində kifayət qədər biliyə və təcrübəyə sahib olmaması nəzərdə tutulur.
Etimoloji baxımdan "təcrübəsiz" sözü "təcrübə" sözünün mənfi mənasını ifadə edən "-siz" şəkilçisi ilə birləşməsindən əmələ gəlib. "Təcrübə" sözü isə fars mənşəlidir və "sınaqdan keçirmək, sınamaq, öyrənmək" mənasını verir. Beləliklə, "təcrübəsiz" sözünün leksik mənası "sınaqdan keçirməmiş, öyrənməmiş, sınağı az olan" kimi izah edilə bilər.
Sözün müxtəlif cümlələrdə işlənməsinə nümunələr:
- Təcrübəsiz tələbələr imtahanda çətinlik çəkdilər.
- O, təcrübəsiz olsa da, işin öhdəsindən gəldi.
- Təcrübəsiz əsgərlər döyüşdə çox ehtiyatlı olmalıdırlar.
- …Onda da bu quşlar təcrübəsiz və əsəbi ovçunu diksindirər… (Bu cümlədə "təcrübəsiz" ovçunun heyvanları tutmaq bacarığının az olduğunu bildirir).
- Təcrübəsiz olmağına baxmayaraq, o, yeni bir işə başladı.
Göründüyü kimi, "təcrübəsiz" sözü müxtəlif kontekstlərdə müxtəlif sahələrdəki biliyin və bacarığın olmamasını və ya azlığını ifadə etmək üçün işlədilə bilər. Sözün mənası həmişə kontekstdən asılı olaraq dəqiqləşdirilməlidir.