Təkhakimiyyətli sifəti, hakimiyyətin tək bir şəxsin əlində cəmləşməsini, onun qeyri-məhdud və ya məhdudlaşdırılmamış səlahiyyətlərə sahib olmasını bildirir. Bu, siyasi sistemlərin təsnifatında istifadə olunan bir termindir və ümumiyyətlə, demokratiyanın əksinə olan, bir adamın və ya bir qrupun bütün gücü əlində saxladığı rejimləri təsvir edir. Sözün özündə “tək” ön şəkilçisi hakimiyyətin yeganəliyini, “hakimiyyət” sözü isə güc, nəzarət və idarəetmə mənasını verir. “Li” şəkilçisi isə sifət bildirən şəkilçidir.
Təkhakimiyyətli idarə üsulu müxtəlif tarixi dövrlərdə və müxtəlif siyasi sistemlərdə mövcud olmuşdur. Monarxiyalar, diktatorluqlar, totalitar rejimlər və bəzi avtoritar rejimlər təkhakimiyyətli idarə üsulunun nümunələri kimi göstərilə bilər. Lakin bu rejimlərin xarakteri, hakimiyyətin mənbəyi, əhatə dairəsi və tətbiq üsulları bir-birindən fərqlənə bilər. Məsələn, bir monarxiyada hakimiyyət irsi olaraq keçə bilər, diktatorluqda isə qüvvə ilə ələ keçirilə bilər. Totalitar rejimlərdə dövlət həyatın bütün sahələrinə nəzarət edir, avtoritar rejimlərdə isə bu nəzarət daha məhduddur.
Təkhakimiyyətli anlayışı müasir siyasi elmlərdə müxtəlif kontekstlərdə istifadə olunur. Məsələn, “təkhakimiyyətli hökumət”, “təkhakimiyyətli lider”, “təkhakimiyyətli partiya” kimi ifadələr siyasi sistemlərdəki güc balansını təsvir etmək üçün işlədilir. Həmçinin, bir təşkilatın daxilindəki qərar qəbul etmə prosesini də təsvir etmək üçün istifadə oluna bilər: məsələn, "təkhakimiyyətli rəhbərlik" və ya "təkhakimiyyətli menecment". Bu hallarda söz, demokratiyanın olmaması və ya məhdud olması, bir şəxsin və ya qrupun tam nəzarəti mənasını verir.
Ədəbiyyatda və gündəlik danışığa da təkhakimiyyətli sözü müxtəlif mənalarda işlənə bilər. Məsələn, bir ailədə ata tərəfindən idarə edilən ailəni “təkhakimiyyətli ailə” kimi ifadə etmək olar. Lakin bu, siyasi terminin geniş mənasından fərqli olaraq, ailənin daxili idarəetmə üsulunu ifadə edir.