Tələsə-tələsə

izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Tələsə-tələsə zərfi, tələsik, tələsərək, tələm-tələsiksəbirsizliklə mənalarına malikdir. Morfoloji quruluşu "tələsə + tələsə" şəklində olub, təkrarlanan "tələsə" feili sifətinin zərf şəkilçisi ilə birləşməsindən əmələ gəlir. Bu quruluş, hərəkətin sürətlə, qaçaraq, səbirsizlik və tələsiklik içərisində yerinə yetirilməsini ifadə edir.

Lüğətlərdəki "tələsik", "tələsərək" kimi sinonimlərdən fərqli olaraq, "tələsə-tələsə" daha çox emosional rəng daşıyır və hərəkətin tələsikliyinin dərəcəsini daha güclü vurğulayır. "Tələsik" daha neytral, obyektiv bir təsvir verərkən, "tələsə-tələsə" hərəkətin arxasında olan narahatlığı, qorxunu və ya başqa bir emosional vəziyyəti də ifadə edə bilər.

Misal üçün, "O, tələsə-tələsə işdən çıxdı" cümləsində sadəcə hərəkətin tələsikliyi deyil, həm də işdən çıxma səbəbi ilə bağlı bir narahatlıq, təlaş və ya rahatlıq hissinin olduğunu anlaya bilərik. "O, tələsik işdən çıxdı" cümləsi isə yalnız hərəkətin sürətlə baş verdiyini ifadə edir.

Cümlə quruluşunda "tələsə-tələsə" feilin qarşısında və ya sonrasında yerləşə bilər. Məsələn: "Tələsə-tələsə yola düşdü" və ya "O, məktubu tələsə-tələsə yazdı" kimi.

Verilən nümunə cümləsində ("Aydın məcbur oldu ki, tələsə-tələsə öz plan və arzularını Kərimova danışsın") "tələsə-tələsə" zərfi Aydın'ın plan və arzularını Kərimova danışmaq məcburiyyətində olduğunu və bu hərəkəti təlaşlı və səbirsizliklə etdiyini göstərir. Bu halda, zərf həm hərəkətin sürətini, həm də Aydın'ın emosional vəziyyətini ifadə edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz